Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Tıkınırcasına yeme bozukluğu, kişinin aşırı miktarda yemek yediği ve durumun kontrolünü kaybettiği bir rahatsızlıktır. Kendinden nefret etme ve kaygı gibi duygular da bu tablonun bir parçasıdır.

Bu yeme bozukluğu, bulimia ve anoreksiya gibi rahatsızlıklara nazaran daha yaygındır. Genellikle nüfusun yaklaşık %10’unun tıkınacak kadar yemek yediği söylense de, kayıt altına alınmayan vakaların sayısı muhtemelen çok daha büyüktür.

Tıkınırcasına yemek yeme bozukluğunda problem genellikle 20’li yaşlarda ortaya çıkar ve çoğu insan profesyonel yardım almadan sorunu çözmeye çalışır. Ancak uzman desteği olmadan alınan sonuçlar oldukça iç karartıcıdır. Peki, tıkınırcasına yeme bozukluğundan kurtulmak için nasıl bir yol izlenmelidir?

Tıkınırcasına Yeme Bozukluğunun Tedavisi İçin Hangi Yöntemlere Başvurulur?

Yeme bozukluğunu tedavi etmenin ilk adımı onu tespit etmektir. Çünkü birçok kişi için kontrolsüzce sergilenen yeme atakları utanç sebebidir ve bu atakların mutlaka gizlenmesi gerekir.

Bu rahatsızlıktan muzdarip kişiler, bunu gizleme konuda o kadar başarılı olabilir ki, aile üyelerinin veya sık görüştüğü arkadaşlarının uyarı işaretlerini anlaması oldukça zor olabilir. Bu süreçte söz konusu birey, rahatsızlığından dolayı utanmamalı ve profesyonel yardıma başvurmalıdır.

Tanı konduktan sonra danışanın ihtiyaçlarına göre uyarlanmış bir tedavi planı hazırlanır. Birçok farklı yöntemin kombinasyonunu içeren planın amacı, danışanın yeme alışkanlıklarını kontrol etmesine yardımcı olmaktır. Tedavi sürecinde en sık başvurulan yöntemler psikoterapi, ilaç tedavisi ve diyetisyen desteğidir. Bunların haricinde uygulanabilen başka tedavi yöntemleri de mevcuttur.

1. Psikoterapi Yöntemi

Tıkınırcasına yeme bozukluğu, hem duygusal hem de davranışsal bozulmalarla karakterize bir rahatsızlıktır. Etkilenen kişiler bir yandan yemek yemenin verdiği endişeyle uğraşırken, bir yandan da yemeğe dair delilleri ortadan kaldırmaya çalışır.

Semptomları hafifletmek için rahatsızlığa neden olan faktörleri bulmak gerekir. Bu da danışanın alacağı terapi seansları ile gerçekleşebilir. Bu yeme bozukluğu herkeste benzer şekilde seyretse de, her birey farklı bir zihne sahiptir. Dolayısıyla uzman psikolog ya da psikoterapistler, sorunu danışana en uygun olan terapi yöntemiyle çözmeye çalışır.

2. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Bilişsel davranışçı terapi, bir kişinin düşüncelerinin ve davranışlarının birbirine bağlı olduğu öncülüne dayanır. Tıkınırcasına yeme bozukluğunun tedavisi için uygulanan BDT’nin odak noktası, danışanın tıkanacak kadar yemek yemesini tetikleyen durumları, duyguları ve diğer bağlamsal faktörleri belirlemektir. Bu da bireyin yeme alışkanlıkları ve duyguları hakkındaki bilincinin artmasına yardımcı olur.

3. Psikodinamik Terapi

Psikodinamik terapi, sorunların farkında olunmayan düşünceler, duygular ve ihtiyaçlarla ilgili zorluklardan kaynaklandığı esasına dayanır. Tıkınırcasına yemek yeme bozukluğu için planlanan seanslarda, kişinin kurduğu ilişkilerin davranışlarına ve duygularına ne şekilde yansıdığına odaklanılır. Bu sayede danışan, işlenerek derinlere gömülen anı ve deneyimleriyle yakından tanışır. Böylelikle bunlar üzerindeki kontrolünü güçlendirir.

4. Diyalektik Davranış Terapisi

Tıkınırcasına yeme bozukluğunun arkasında birçok psikolojik neden vardır. Kaygı ve duygu yönetimi ile yakından ilgili olan sorunlar, kişinin tıkınırcasına yeme isteğini tetikleyebilir. Örneğin, depresyondan muzdarip bir kişi, depresyonla özdeşleşmiş mutsuzluk duygusunu bastırmak için yemek yiyebilir.

Diyalektik davranış terapisi ise stres gibi olumsuz duygularla yapıcı şekilde başa çıkmayı öğretmeyi amaçlar. Bu terapi, özellikle yemek yemeyi duygusal zorluklarla başa çıkmak için en etkili yol olarak gören danışanlar üzerinde etkili olabilir.

5. Aile Terapisi

Tıkınırcasına yeme bozukluğunu tedavi etmek için uygulanan bir diğer terapi yöntemi de aile terapisidir. Özellikle danışanın geliştirdiği davranış stilleri aile bireylerinden kaynaklanıyorsa bu terapi yöntemine başvurulur.

Terapi süreci boyunca aile üyeleri arasındaki çatışmalara ve bunların söz konusu danışan üzerindeki etkisine odaklanılır. Sağlıksız iletişim şekilleri üzerine yoğunlaşılır ve bunlar sağlıklı olan yöntemlerle değiştirilerek aile içindeki sorunlar onarılır.

6. Grup Terapisi

Tıkınırcasına yeme bozukluğu için tercih edilen bir diğer yöntem de grup terapisidir. Çoğu psikolojik rahatsızlıkta olduğu gibi, bu bozukluktan muzdarip bireylerin neredeyse tamamı kendini yalnız hisseder. Bunun temel sebebi, kontrolsüzce sergiledikleri yeme davranışları ve çevrenin bu davranışlara olan bakış açısıdır.

Psikolog, danışanına yalnız olmadığını ve aynı rahatsızlığa sahip başka kişilerin de olduğunu göstermek için grup terapisi yapmak isteyebilir. Böylece birey, semptomların kendine özgü olmadığını anlayarak hissettiği kaygıdan uzaklaşır.

7. Tamamlayıcı İlaç Tedavisi

Tıkınırcasına yeme bozukluğunda, genellikle psikoterapi gibi yöntemlerle başarılı sonuçlar alınır. Ancak bazı vakalarda terapinin ilaçlarla desteklenmesi de gerekebilir. Tamamlayıcı ilaç tedavisi kapsamında verilen ilaçlar, ortaya çıkan semptomları yönetmeye yardımcı olmak için reçete edilen antidepresanlar veya diğer ilaçlar olabilir.

8. Diyetisyen Takibi

Yeme bozukluğu olan bireylerin çoğu, muzdarip olduğu rahatsızlığı ezbere yöntemlerle çözmeye çalışır. Örneğin, semptomlardan utanan kişilerin uzman yardımı almadan diyet yapmaya çalışması pek de şaşılacak bir durum değildir. Ancak bu, sorunu çözmek şöyle dursun, diğer sorunlara davetiye çıkarabilir.

Ezbere yapılan diyetler veya son derece etkili olduğu söylenen bazı yöntemler birey için hayati risk dahi oluşturabilir. Böyle bir problem yaşamamak için diyetisyen desteği almakta fayda vardır.

Uzman diyetisyen, hastanın kişisel öyküsüne ve genel fiziksel sağlığına göre bir liste planlar ve sürece göre bu liste güncellenir. Böylece hem porsiyon kontrolü sağlanır hem de hastanın hatalı uygulamalara başvurması engellenir.

Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Nasıl Önlenir?

Tıkınırcasına yeme bozukluğu her ne kadar korkutucu bir rahatsızlıkmış gibi görünse de, alınacak bazı önlemlerle bu rahatsızlığın önüne geçmek mümkündür.

• Farkındalık pratiği yapın: Bedeninizi iyi tanımazsanız onun ihtiyaçlarını anlayamazsınız ve bunun sonucu olarak da bazı önemli işaretleri kaçırırsınız. Bu yüzden açlık ve tokluk ile ilgili verilen alarmları anlamaya çalışın.
• Tetikleyicileri belirleyin ve mücadele edin: Tıkınırcasına yeme bozukluğu birçok faktörün birleşiminden meydana gelir. Her birey için merkezde olan tetikleyici faktör farklıdır. Örneğin, bazıları duygularını bastırmak için yemek yemeye yönelirken, bazıları kaygılarını dindirmek için yemek yer. Sizi tetikleyen durumu bularak onunla çok daha kolay mücadele edebilirsiniz.
• Aşırı kısıtlayıcı diyetlerden uzak durun: Kilo vermek ve yediklerinizi telafi etmek için kısıtlayıcı diyetlere başvurmak ilk başta mantıklı gelebilir. Ancak bu fiziksel ve ruhsal sağlığınızı olumsuz yönde etkileyebilir. Hatta yiyeceklerin yasaklanması sizi daha fazla yemeye itebilir. Bunun yerine, sevdiğiniz yiyeceklerin araya serpiştirildiği dengeli bir beslenme düzeni çok daha faydalı olacaktır.
• Alternatif stratejileri deneyin: Yiyecekleri stresten kurtulmanın bir yolu olarak görmek yerine, duygularınızla yüzleşebileceğiniz başka yollar bulabilirsiniz. Örneğin, çizim yapmak veya yogaya başlamak size bu konuda yardımcı olabilir.
• Günlük tutun: Yaşadıklarınız hakkında konuşmak her zaman kolay olmayabilir. Eğer çevreniz tarafından anlaşılmadığınızı düşünüyorsanız zihninizden geçenleri anlatmak için günlük tutabilirsiniz. Böylece, hem kendinizi daha yakından tanıyacak hem de hissettiklerinizin ağırlığından uzaklaşacaksınız.

Tıkınırcasına Yeme Bozukluğundan Muzdaripseniz Online Doktordan Destek Alabilirsiniz!

Tıkınırcasına yeme bozukluğu son derece yaygın görülen bir problemdir. Ancak buna rağmen, bu rahatsızlık hakkında konuşmak ve profesyonel destek almak birçok insan için utanç kaynağı gibi gelebilir. Zira semptomların farkına varan ve daha da önemlisi onu anlayan insan sayısı pek azdır. Sırf bu yüzden hastaların birçoğu profesyonel yardım almak için hastaneye gitmekten kaçınır.

Eğer siz ya da sevdiğiniz biri bu durumda ise mutlaka uzman yardımı almalısınız. Profesyonel destek almadığınız takdirde rahatsızlığın boyutu çok ciddi seviyelere gelebilir. Eğer yüz yüze terapi desteği alma konusunda zorluk çekiyorsanız, HiDoctor’da bunun da çaresi var!

Sizin için sunduğumuz online doktor hizmetini tercih edebilir, bu zorlu süreçte uzman yardımından faydalanabilirsiniz. Böylelikle, güvenli alanınızdan ayrılmadan ve toplumun baskısına yakalanmadan hissettikleriniz ve rahatsızlığınız hakkında gönül rahatlığıyla konuşabilirsiniz!