Çocuk, genç ve yetişkinlerin tamamında görülebilen odaklanma sorunu, günlük hayattaki iş ve okul performansını düşüren, günlük hayatı zorlaştıran ve işlevselliği düşüren önemli bir problemdir. Uzun süre bir işi sürdürememe, dikkat gereken işleri sonlandıramama ve pek çok işi erteleme ile kendini belli edebilen bu rahatsızlık, bireyler için oldukça zor olabilir. Bu belirtileri gördüğünüzde vakit kaybetmeden bir uzmana başvurun. Dikkat dağınıklığı, ilaçlar ve terapi ile üstesinden gelinebilen bir durumdur. Çeşitli teknikler ve testlerle de bilhassa çocuk ve gençlere yardımcı olunabilir.
İnsanlar iletişim kabiliyeti en yüksek canlılardır. İletişim dış sinyallerin tanımlanması ve insan zihninde karşılık bulmasıyla başlar. Uyaranlardan izole bir biçimde meşguliyet edinmek, bir iş ya da işlemi odak noktasına koyarak iletişime kapalı hale gelmek “konsantre olmak” şeklinde tanımlanır.
Dikkat dağınıklığı olan bireylerin tek bir işle meşguliyetleri sırasında dış uyaranlara karşı iletişimden izole olamama sorunu vardır. Bu kişiler dış uyaranların etkisiyle yaptıkları şey için gelişen dikkatlerini kaybederler.
Odaklanma sorunu zihnin halihazırda yapılan iş, işlem ve düşünceyi merkeze aldığı anlarda farklı uyarıcılardan etkilenmesidir. Bu sorun pek çok insan için günlük hayatta çeşitli problemlerin oluşmasına sebep olabilir. Performans düşüklüğü, düşünce karmaşası, düşünme esnasında odak dağılması, ses-görüntü-konuşma vb. uyaranlara karşı kayıtsız kalamama gibi belirtileri olan fokuslanamamak; en basit iş ve işlemlerin bile yapılmasında verimin düşmesine neden olabilir.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Belirtileri Nelerdir?
Sürekli biçimde dış uyaranlara cevap vermek olarak tanımlanabilen odak problemleri; ders çalışırken odaklanma sorunu, iş yaparken ya da düşünürken ortaya çıkan odaklanma sorunu gibi pek çok türde gelişebilir.
Zihinsel olduğu kadar fiziksel konsantrasyona da ihtiyaç duyan odaklanma eylemi; geçici takviyelerle (kafein, vitamin vb.) sürdürülebilir hale getirilemez. Nitelikli bir fiziksel odaklanma için kaliteli uyku ve doğru beslenme şarttır.
Yetişkinlerde odaklanma sorunu daha çok günlük rutin iş ve işlemler sırasında ortaya çıkabilirken çocuklar için bu ağırlıkla ders çalışma eylemlerinde görülür. Kitap okurken odaklanma sorunu çocukların en sık yaşadığı dikkat dağınıklığı örneğidir.
Rutin aktiviteler sırasında ya da zihinsel odaklanma gerektiren faaliyetlerde dikkatini toplayamayan bireylerin bu sorunla ilgili en fazla gösterdiği odaklanma sorunu belirtileri şunlardır:
Dikkat isteyen faaliyetlerde güçlük çekmek
Ayrıntıları takipte zorluk ve tekrarlayan hata oranı
Uzun süren zihinsel işlemlerde çabadan kaçınma
İş ve işlemleri sürekli erteleme eğilimi
Uyaranlara karşı kayıtsız kalamama
Dikkatin anlık olarak dağılması ve odağın kaybolması
Bir iş ya da oluşu başından sonuna kadar takip edememe
Fiziki ve zihinsel çaba isteyen işlerden kısa sürede bıkma/yorgunluk
Özellikle çocuklar ve ergenler için yetişkinlerin tembellik olarak nitelediği pek çok erteleme eğilimi aslında dikkat sorunlarından kaynaklanır. Çocuklarda odaklanma sorunu yüzünden takipte zorlandıkları ders çalışma, kitap okuma, aktiviteye katılma gibi eylemlerden tembellik sebebiyle değil, başarısız olacaklarını düşündükleri için kaçınma davranışı sık görülür. Çünkü dikkat dağınıklığı ve odaklanma sorunu nedeniyle başladıkları işin sonunu getirememekten, bunun verdiği rahatsızlığı hissetmekten çekinerek erteleme eğilimi gösterirler.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu İçin Hangi Doktora Gidilir?
Psikiyatri, odaklanma sorunu yaşayan bireylerin başvurması gereken tıbbi bölümdür. Psikiyatristlerin yaptığı muayene, test ve tetkiklerin ardından hastaların şikayetleri değerlendirilerek tanı konur.
Aşırı odaklanma sorunu yaşayan bireylerin hayat düzeninden yeme alışkanlıklarına kadar pek çok alanda revize gerekebilir. Ayrıca çeşitli düzenlemeler için takviye alınması gereken ilaçlar da yine psikiyatristlerin gözetiminde kullanılır.
Genç Yaşta Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Neden Olur?
Genç yaştaki bireyler için dış uyaran sayısı oldukça fazladır. Sosyal ilişkilerden özel hayata, gelecek hazırlıklarından günlük sorumluluklara kadar pek çok yaşam unsuru genç bireylerde diğer insanlara göre daha fazla uyarıcı etkiye sahiptir. Bu nedenle özellikle okul yaşamında ve sınavlarda odaklanma sorunu yaşayan gençler için psikolojik destek tedavileri etkin çözümler üretilmesi için verimli bir yoldur.
Öte yandan hem fiziksel hem de zihinsel olarak büyük bir değişim süreci yaşayan ergenlerde odaklanma sorunu da yine diğer bireylere oranla çok sık rastlanılan bir durumdur.
Ders Çalışırken Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Neden Olur?
Ders çalışmak öğrenme eyleminin en yoğun şekilde yapıldığı aktivitedir. Ancak dış uyaranlara karşı kayıtsız kalamayan bireylerin öğrenme eylemine odaklanması zorlaşır. Bu durum ders çalışma sırasında ortaya çıkan spesifik bir dikkat dağınıklığına neden olur. Sorunun aşılması için ders çalışma düzeninde iyileştirmelere gidilerek ortamın uyaranları azaltılabilir.
Hamilelikte Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Neden Olur?
Hamilelik döneminde kadınların hem fiziki hem de psikolojik açıdan pek çok hassasiyeti mevcuttur. Dış uyaranlara karşı duyulan hassasiyetin de üst seviyelere ulaştığı gebelik döneminde bir iş veya işleme odaklanmak zorlaşabilir.
Özellikle belli vitamin eksikliklerinden kaynaklı olarak da gebelik döneminde odaklanma sorunu yaşanabilir. İlaç kullanımında risk olması halinde odaklanma sorunu bitkisel tedavi yöntemleriyle çözülebilir. Ancak bu uygulamalar için hamilelerin mutlak olarak hekim görüşü alması gerekir.
Yaşlılıkta Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Neden Olur?
Yaşlılıkta insanların uyaranlara gösterdiği direnç çeşitli sebeplere bağlı olarak zayıflayabilir. Bir iş, durum ya da eyleme karşı tam konsantrasyon geliştirmekte zorlanan ileri yaştaki bireylerin, bu sorunu tıbbi tedavilerle aşması mümkündür.
Psikolojik ve fiziksel zeminin uygunluğu dikkat toplamanın birincil kuralıdır. Bu kategorilerde farklı sorunları olan ileri yaştaki bireylerde odaklanma sorunu sık görülür. Dolayısıyla fiziki ve psikolojik temelli hastalıklarının tedavisi, yaşlı bireylerin odak sorunlarını büyük ölçüde azaltır.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Tedavisinde Neler Yapılır? Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Nasıl Tedavi Edilir?
Odaklanma sorunu testi dahil olmak üzere çeşitli tetkiklerle tanısı konan dikkat dağınıklığının farklı yöntemlerle tedavisi mümkündür. İlaç kullanımı ve psikolojik terapi yöntemi bunlar arasında en sık tercih edilen iki yöntemdir. Özellikle psikolojik destek terapilerinin sürece katkısı oldukça mühimdir. Bu yöntemlerle dikkat dağınıklığı belirtilerinin azaltılması sağlanır ve hastalığın tedavi edilmesi planlanır.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Nasıl Giderilir?
Odaklanma sorununun giderilmesi için öncelikle bireylerin profesyonel tıbbi tedavi desteğine başvurması gerekir. Ardından ortam iyileştirmeleri ve farklı teknikler kullanılarak sürecin hızlandırılması sağlanmalıdır.
Dikkat eksikliği sorunuyla etkin mücadele için:
Profesyonel destek alın!
İlaç kullanımı ve terapi yöntemleri dahil olmak üzere profesyonellerin odaklanma sorunlarına ilişkin önerileri, yaşanan semptomların etkisini en aza indirmektedir.
Ortam uyaranlarını azaltın!
Bir iş ve işlem sırasında maruz kalınan uyaranların (televizyon, telefon, konuşma, gürültü, görüntü vb.) azaltılması odaklanma ve konsantrasyonun oluşturulmasına katkı sunar.
Tedavi sürecine eksiksiz katılım sağlayın!
Uzman hekimlerin yönlendirmelerinden ve ilaç tavsiyelerinden oluşan tedavi süreci, belirli bir zaman dilimine ve ilerleyişe sahiptir. Bu süreçte sabırlı ve düzenli katılım, etkin tedavinin vazgeçilmez unsurlarıdır. Terapiler başta olmak üzere tedavi sürecinin tüm gerekliliklerine eksiksiz katılım sağlanması gerekir.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Ne Zaman Geçer?
Odaklanma sorunu ilaç kullanımı ve farklı terapi süreçleriyle etkileri ve belirtileri azaltılabilen bir sorundur. Ancak her hastanın tedaviden aldığı olumlu yanıt oranı ve süresi, hasta özelliklerine bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Özellikle psikolojik terapiler yoluyla odaklanma sorununa nitelikli çözümler üretilebilmesi için doğru kaynaklardan uzman desteği almak önemlidir.
HiDoctor tarafından sunulan online psikolog hizmeti sayesinde kendi konfor alanınızdan ayrılmadan ve kendi programınıza uygun şekilde düzenlediğiniz randevularla psikolojik danışmanlık desteği alabilirsiniz. HiDoctor’un uzman psikologlarına 7 gün 24 saat boyunca ulaşabilir, tüm terapi seanslarını online iletişim kanallarıyla gerçekleştirebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular:
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Nasıl Anlaşılır?
Psikiyatri hekimlerinin muayene, tetkik ve değerlendirmeleri sonrası dikkat dağınıklığı teşhisi konur, ardından odaklanma sorunu tedavisi uygulanır.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Ne Kadar Sürer?
Her psikolojik rahatsızlık sürecinde olduğu gibi süreçler hastalara göre farklılık gösterir. Tedaviye yanıt süreleri, hastaların sahip olduğu özellikler ve ilerleme durumları gibi pek çok etken bu süreçte rol oynar.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Geçmezse Ne Olur?
Odaklanma sorunu, çözümü üretilmediği takdirde günlük yaşam rutinlerinin bile gerçekleştirilmesinde zorluklara yol açabilir.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu Zararları Nelerdir?
Dikkat dağınıklığının en mühim zararlarından biri rutin iş ve işlemlerde performansın düşmesi ve öğrenme güçlüğü yaşanmasıdır.
Odaklanma (Dikkat Dağınıklığı) Sorunu İlaçları Ne İşe Yarar?
Odaklanma sorunu için ilaç kullanımı, özellikle zihinsel aktivitelerin desteklenmesini sağlayarak dikkat dağınıklığını azaltmak için kullanılır.
Hayatımızı ve yaşam kalitemizi etkileyen birçok faktör vardır. Bu faktörler birçok şeyden ötürü kaynaklanabilir. Özellikle iş hayatımızda karşılaştığımız stres, akademik hedefler ve daha birçok şey bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Ancak bunların hiçbiri, hayatımız üzerinde benlik saygısı kadar derin bir etkiye sahip değildir. Çünkü kendimizle olan gerçek ilişkimiz, diğer olaylarda nasıl davranacağımızı ve nelere izin […]
Haftanın ilk gününü çoğu kişi sevmez. Hatta bazıları nefret eder ve kendilerini çok kötü hissederler. Pazartesi sendromu olarak adlandırılan bu durum, modern çağ insanının en büyük problemlerinden biridir. Hafta sonu keyfinin ardından iş haftasını omuzlamak mı zor, yoksa tatil dönüşü sabah erken kalkmak mı bilinmez. İster çalışan ister öğrenci olsun, bütün insanlar zaman zaman bu […]
Hayatınız boyunca hiç işsiz kalma korkusu yaşadınız mı? Bu soruya ”Hayır” cevabı verebilecek gerçekten çok az kişi vardır. Zira çoğu insan, kariyerinin başında, ortasında veya sonunda bu korkuyla mutlaka yüzleşir. Peki, hem hayat kalitenizi hem de çalışma verimliliğinizi minimum seviyeye indiren işsizlik korkusu nedir? Nasıl aşılır? İşsizlik ve depresyon arasında nasıl bir ilişki vardır? Eğer […]
Zaman zaman kendinizden şüphe duyma hissi ile boğuşmak, elde ettiğiniz her şeyi çabayla kazandığınızı düşünmek ya da bunları tamamen şansa bağlı olarak başardığınız düşüncesine kapılmak son derece normaldir. Ancak bu düşünceler yoğun bir hal aldığında ve bütün yaşantınıza etki etmeye başladığında, sahtekarlık sendromu fenomeninin sizi esir aldığını söyleyebiliriz. Peki, milyonlarca insanı etkisi altına alan imposter […]
Çalışanların yeteneklerini, becerilerini geliştirmek ve güncellemek adına yapılan eğitimler reskilling ve upskilling olarak adlandırılır. Reskilling, kişilerin var olan becerilerini tamamen değiştirmeyi hedefler. Yani farklı alanlara yönelmeyi ifade eder. Upskilling ise var olan becerileri güncellemeyi ve geliştirmeyi ifade eder. Yani bu iki kavram arasındaki fark, kişinin kendini geliştirmeye yönelik hedeflerinin ne olduğunda yatar. Fakat aradaki farkı […]
Şirketinizin uzun vadeli başarısını ölçmek için takip etmeniz gereken bazı metrikler vardır. Bu metriklerin açık ara en önemlisi iş gücü devir oranıdır. Turnover rate olarak da bilinen bu gösterge sayesinde, şirket kültürünüzün, işe alım dönemlerinizin ve markanızın kapsamlı bir değerlendirmesini yapabilirsiniz. Bu değerlendirme sürecini ve süreç boyunca yapılan çalışmaları dikkatli bir şekilde izlemek, olası iş […]
Şirketinizin ne kadar başarılı olduğu, ekip üyelerinin kuruma bağlılığı ile doğru orantılıdır. Yüksek seviyede bağlılık işletme verimini artırabilir, ekibin moral katsayısını yükseltebilir ve şirketin hedef kapasitesini geliştirebilir. Bu noktada, sadakatin temelini oluşturan örgütsel bağlılığın nasıl geliştirileceğini bilmek, verimli sonuçlara ulaşmanıza yardımcı olacaktır. Peki, örgütsel bağlılık nedir ve nasıl geliştirilir? Örgütsel Bağlılık Nedir? Çalışanların çalıştığı şirkete […]
İş dünyası ve endüstriyel ortamlarda çalışan psikologlar, endüstriyel psikolog ünvanını taşırlar. Bu psikologlar, endüstri ve örgüt psikolojisi üzerine uzmanlaşmışlardır. Ayrıca iş psikoloğu, şirket psikoloğu veya kurum psikoloğu gibi isimlerle de anılırlar. İş yerlerindeki çalışan davranışları, performans, liderlik, ekip çalışması, işe alım süreçleri, eğitim ve geliştirme gibi konularda destek sağlarlar. Endüstriyel psikoloji ve endüstri psikologlarının çalışma […]
