Her insan, bazı zamanlarda kaygı ve stres duygularını arttıran, işte veya kişisel yaşantısında konsantrasyon güçlüğüne neden olan düşüncelerle meşgul olduğu bir dönem yaşar.
Geçmiş ve gelecekle ilgili bu rahatsız eden düşünceler, o anda var olmayı ve şimdiki zamanda mutlu olmayı engeller. İşte, tam da bu noktada bilinçli farkındalık egzersizleri devreye girer!
Mindfulness olarak da bilinen bu yöntem; burada ve şu anda var olmanıza, olaylara şefkatle bakmanıza ve yenilenmiş hissetmenize yardımcı olur. Peki, bilinçli farkındalık nedir ve neden bu kadar önemlidir?
Mindfulness Ne Demek?
Mindfulness, kelime anlamı itibarıyla şimdiki zaman farkındalığı demektir. İçinde bulunduğunuz anda gerçekleşen duygu, düşünce ve olaylara odaklanarak izleyebilme becerisidir. Herkes tarafından uygulanabilecek bu yöntem, size birçok konuda fayda sağlayabilir.
Bilinçli Farkındalık (Mindfulness) Nedir?
Mindfulness, uygulayan kişiye ‘’şu anda var olma farkındalığı’’ kazandırmayı amaçlayan bir yöntemdir. Bu yöntem ile kişi, deneyimleri kabullenmeyi ve onlara eleştirel olmayan gözle bakmayı öğrenir. Günden güne daha da popüler bir hal alan bilinçli farkındalık terapisi, meditasyon veya yoga gibi dinlendirici egzersizler esnasında kullanılabileceği gibi, günlük yaşam koşuşturmacasında da kullanılabilir.
Mindfulness tekniğinin kökenleri Budist geleneklerine kadar uzanmaktadır. Oldukça eski olan bu uygulama, kişinin kendisi ve çevresindeki dünya hakkında net bir farkındalık geliştirmeyi amaçlar. Ancak bunu yaparken eleştirel tutumlar devre dışı bırakılır ve bireyin hislerine ve düşüncelerine şefkatli bir yaklaşım göstermesi hedeflenir.
Bilinçli farkındalığın popülerleşmesi, 1970’li yıllarda ‘’Farkındalık Temelli Stres Azaltma’’ programı üzerine çalışmalar yapan Dr. Jon Kabat sayesinde olmuştur. Bu program, meditasyon teknikleri ve farkındalık egzersizleri kullanarak kronik ağrı, stres ve motivasyon eksikliği olan kişilere yardımcı olmak amacıyla tasarlanmıştır.
O zamanlardan bu yana, psikoloji ve ruh sağlığı alanında yaygın olarak kabul edilen bir uygulama haline gelmiştir. Günümüzde bilinçli farkındalık dünya çapında öğretilmekte ve uygulanmaktadır.
Mindfulness Neden Önemlidir?
Birbirinden farklı meditasyon türleri vardır ve bunlar arasında en yaygın olanı mindfulness tekniğidir. Farkındalık, kişinin şimdiki anda kalmasını kolaylaştıran zihinsel bir çalışmadır.
Bu çalışma, geçmişte olan bir olay hakkında derin düşüncelere dalmamayı ve gelecek zaman için endişelenmemeyi içerir. Şimdiki zamanda kalmanın ve anı yaşamanın ruh halini iyileştirmek, stresi azaltmak ve ağrıyı hafifletmek gibi birçok faydayı beraberinde getirdiği de bilinen başka bir gerçekliktir.
Geçmişi serbest bıraktığınız zaman, yeni deneyimleri kucaklama özgürlüğünü keşfedersiniz. Ek olarak, duygu ve düşüncelerinizin gelişmesini destekleyen pozitif bir tutum da geliştirirsiniz.
Bilinçli farkındalık, kendinizi kabul etmenizi ve sağlığınıza zarar veren gereksiz yüklerden kurtulmanızı kolaylaştırır. Pişmanlık ve hayal kırıklığına yol açan hataları hatırlamak gibi kötü bir alışkanlık olan ruminasyona da zaman içerisinde yavaş yavaş veda edersiniz.
Mindfulness dünya genelinde uygulanan ve gelecek yıllarda uygulanmaya devam edilecek olan bir tekniktir. Yöntemin bu denli önemli olmasını kılan diğer faydalar şu şekildedir:
Stres ve kaygıyı kontrol etmede yardımcı olur.
Uykusuzluk sorunlarını giderir.
Beyni korur.
Konsantrasyon kapasitesi genişletir.
Duygusal zekayı geliştirir.
Kişilerarası ilişkileri güçlendirir.
Çalışma belleğini artırır.
Stres ve Kaygıyı Kontrol Etmede Yardımcı Olur
Kortizol vücut için gerekli bir hormondur. Çünkü stresli durumlarda enerjiyi düzenleyerek vücudu harekete geçirir. Ancak çok fazla salgılanırsa veya hiç ihtiyaç duyulmayan anlarda artış gösterirse, birçok yan etkiyi de beraberinde getirir.
Mindfulness, insanlara stresle başa çıkma ve kaygıyı kontrol etme yöntemlerini öğretir. Bu sayede, kortizol seviyeleri düşerek sakin bir ruh haline kavuşulur.
Uykusuzluk Sorunlarını Giderir
Farkındalık yalnızca stresi azaltmaya yardımcı olmaz. Aynı zamanda geceleri daha iyi uyumanıza da yardımcı olur. Bu da uykusuzluk sorunundan kurtulmanızı sağlar.
Beyni Korur
Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Amerikalı bazı araştırmacılar, mindfulness eğitiminin bir parçası olan meditasyonun, kromozomların sonunda bulunan ve doğrudan yaşlanma ile ilgili olan bazı patolojilerin gelişimini artırdığını göstermiştir.
Konsantrasyon Kapasitesini Genişletir
Bilinçli farkındalık, zihinsel süreçleri gönüllü olarak yönlendirebilmek için zihin eğitimine odaklanan bir uygulamadır. Uygulamanın getirdiği faydaları fark eden uzmanlar, pratik yaşamda odaklanma sorunu ve dikkat eksikliği ile ilgili bozukluklar için de mindfulness tekniklerinin kullanımını önermiştir.
2009 yılında Moore ve Malinowski tarafından yürütülen çalışmada, farkındalık uygulamasının özenli işlevsellik ile pozitif olarak ilişkili olduğunu kanıtlanmıştır.
Duygusal Zekayı Geliştirir
Bilinçli farkındalık kendinizi tanımanıza, yüzünüzü keşfetmenize ve kendinizi olduğunuz gibi göstermenize yardımcı olur. Bu sayede de öz farkındalığı ve kendini tanımayı geliştirir.
Kişilerarası İlişkileri Güçlendirir
Şefkat ve kabule dayanan farkındalık felsefesi, kişilerarası ilişkileri güçlendirme konusunda da faydalıdır. Bu teknikler sayesinde kişi, strese uygun şekilde yanıt verebilir ve duygularını diğer kişiye daha sağlıklı bir şekilde iletebilir.
Çalışma Verimliliğini Artırır
Bilinçli farkındalık, zihninizi rahatlatır ve odak sürenizi artırır. Çalışmaları rutin haline getirdiğinizde dikkat eksikliğinin azaldığını, motivasyon eksikliğinin giderek yok olduğunu ve bu sayede de iş veriminizin arttığını fark edebilirsiniz.
Cömertlik, sadece maddi yardımla sınırlı olmayıp zaman, emek ve ilgi gibi pek çok biçimde ifade edilebilir. Toplumsal hayatta önemli bir yere sahip olan bu davranış kalıbı, bireyin sadece çevresine değil, kendi psikolojik iyi oluşuna da katkı sağlamaktadır. Araştırmalar, cömertlik pratiklerinin kişilerin topluma ve sevdiklerine yarar sağlayabilmesinden dolayı kendilerini yeterli hissetmesi, kendinden ve yaptığından tatmin olmuşluk […]
Dr. Nossrat Peseschkian tarafından geliştirilen Pozitif Psikoterapi, insanın içinde bulunduğu duruma farklı açılardan bakabilmeyi amaçlar. Bu sebeple, kişilerin sorunlarına/çatışmalarına çözüm ararken bireysel, toplumsal, biyolojik ve sosyolojik boyutlardan yaklaşır. Pozitif Psikoterapi ekolünün temelini Denge Modeli oluşturur. Denge Modeli, 4 temel alan üzerinde durmaktadır. Beden ve duyular İş ve Başarı İlişkiler Gelecek ve Fantezi Ruhsal açıdan sağlıklı […]
Çoğu insan, kendisini yetenekli ve dayanıklı olarak nitelendirmeyi sever. Nitekim, güçlenmiş, zorluklara göğüs germiş ve yaşamının kontrolünü eline almış bir insan olmak, her bireyi mutlu eder. Ancak bazen, ne kadar güçlü olduğumuzu düşünürsek düşünelim, diğer insanların yardımına ihtiyacımız olduğunu gösteren olaylar ortaya çıkar. Bazı insanlar bu durumlarda kendini zihinsel ve duygusal olarak sıkışmış hissederken; bazı […]
İyi bir yaşam, her şeyden ve herkesten önce, kişisel olarak kendinize uygun bir yaşamdır. Peki, kendinizi iyi tanımadan, size ve ihtiyaçlarınıza uygun bir hayat inşa etmeniz mümkün müdür? Ne yazık ki, çoğu kişi için bu mümkün değildir. Onlar için yaşam uçsuz bucaksız bir okyanusta akıntıyla yolculuk etmek gibidir. Peki, bu yolculuk nasıl dizginlenir? Bahsi geçen […]
Her canlının içinde benliğinin odak noktası yatar. Örneğin; bir fincan kahvenin özü çekirdektir, etin özü proteindir. İnsanın özü ise kendisidir. Herşey özüyle birlikte güzeldir. İnsan da bu kurala dahildir. Çünkü kendi gibi olamayan herkes, er ya da geç toplum tarafından arzulanan ve kabul edilen normlara sürüklenir. Bütün bireylerin herkesleştiği ve kimsenin kendisi gibi olamadığı bir […]
Bazı rahatsızlıklar, yaş fark etmeksizin, bütün insanlarda her an meydana gelebilir. Mide bulantısı da bebeklerden yetişkinlere kadar herkeste zaman zaman ortaya çıkan problemlerden biridir. Kişinin günlük yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bu durum, çoğunlukla soğuk algınlığı, reflü ve gastrit gibi hastalıkların belirtisi şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bu sağlık problemlerinin bir an önce çözülmesi gerekir. Zira bulantının […]
Tüm bireyler kendilerini diğer bireylerden ayıran bazı duygulara sahiptir. Diğer taraftan bireylerin farklı şekillerde deneyimlediği ortak duygular da vardır. Kıskançlık da bu ortak duygulardan biridir. Örneğin, partneriniz eski sevgilisinden bahsettiğinde veya partnerinizin önceki ilişkisine ait fotoğraflarına denk geldiğinizde rahatsız edici olabilecek duygular hissetmeniz oldukça doğaldır. Kıskançlık duygusu da bunlardan bir tanesidir. Kıskançlık duygusu, çok fazla […]
Bağımlılık, her kesimden insanı etkisi altına alabilecek düzeyde bir problemdir. Dizilerde ve filmlerde sıklıkla duyduğumuz bu kavram, genellikle uyuşturucu madde kullanımı, alkol veya sigara ile özdeşleştirilir. Bağımlı olan birini düşünenlerin aklında, genellikle kullandığı maddenin etkisiyle kendini kaybetmiş birinin görüntüsü canlanır. Bahsettiğimiz bu tablo gerçekten oldukça yaygın olsa da, bağımlılık kavramı yalnızca bunlarla sınırlı değildir. Aslında […]
