Çocukluk ve yetişkinlik arasındaki geçiş süreci, kısaca ergenlik dönemi olarak adlandırılır. Kişisel değerlerin oluşturulmasında ve biyolojik gelişimin tamamlanmasında oldukça önemli olan bu dönem, ergenler ve ebeveynler için oldukça zorlayıcıdır. Gençler, belirsiz bir yolmuş gibi görünen geçişle mücadele ederken; ebeveynler ise bütün enerjilerini onları anlamaya harcar.
Öte yandan, ergenlik çağında yaşanan sorunlar nedeniyle birçok anne ve baba çoğuna tam anlamıyla ulaşamaz. Zira bu sürecin beraberinde getirdiği zorluklarla ilk kez yüzleşen genç, bunlarla nasıl başa çıkacağını bilemez ve öfke dolu bir ruh haline bürünür.
Neyse ki, bu süreçte ona ulaşabilmeniz için atabileceğiniz doğru adımlar vardır. Peki, ergenlik dönemindeki çocuğa nasıl yaklaşılmalı? Sağlıklı bir duygu aktarımı için ergen çocuklara nasıl davranmalısınız?
Açık ve Dürüst Olun
Ergenlerle iletişim kurmak her zaman kolay olmayabilir. Onun öfkeli ve gergin tavırları sizi geri çekebilir veya söylemek istediklerinizi söyleyememenize neden olabilir. Ancak bu, ergenlik dönemindeki çocukların isteyeceği en son şeydir. Çünkü onun anlaşılmaya ve hissettiklerini anlatmaya ihtiyacı vardır.
Siz rol yaptıkça ve gerçek duygularınızı gizledikçe çocuğunuzun da aynı taktiğe başvurduğunu görebilirsiniz. Bunun yerine, fikirlerinizi ve duygularınızı onu incitmeyecek şekilde söylemeyi öğrenmelisiniz. Çocuğunuz sizin görüşlerinizi kabul etmeyebilir ve her konuda ortak bir paydada buluşmayabilirsiniz. Bu oldukça doğaldır. Yine de fikrinizin arkasında durun ve bu konuda olabildiğince dürüst olun.
Ona Saygı Duyun
Çocuğunuz önemli bir geçiş döneminde ve yetişkinlikteki karakteri aslında tam olarak bu dönemde oluşuyor. Onun utangaç ve içine kapanık bir yetişkin olmasını istiyorsanız fikirlerine saygı göstermeyin ve söylediği her şey için acımasızca eleştirin.
Eğer istediğiniz zorlayıcı ama destek alarak geçirilmiş bir ergenlik ise çocuğunuzun bireysel çabalarına saygı gösterin. Alanlarını tanıyın ve karar alma süreçlerine dahil olmalarına izin verin.
Her Daim Destekleyici Olun
Ergenlik, her zaman kötü olayların cereyan ettiği bir dönem değildir. Bu dönemde çocuğunuz yeni hobiler edinebilir ve bu hobilere gerçek bir ilgi duyabilir. Onun çabasını takdir edin ve olumlu geri bildirimler verin, vermeye çalışın.
Ergenlik dönemindeki çocuğunuz severek başladığı bir işte başarısız hissedebilir ve hatta gerçekten başarısız da olabilir. Böyle bir durumda çocuğunuzun zorlandığının farkına varın ve o konuda yanında olduğunuzu hissettirin. Destekleyici bir tutum sergileyerek öz farkındalık geliştirmesine yardımcı olun.
Net Sınırlar Koyun
Özgür ve bireysel alan yaratmak çok güzel ancak bu alan sınırsız olmamalıdır. Evde uyulması gereken kuralları belirleyin ve bunları tutarlı bir şekilde uygulayın. Örneğin, ergenin sorumluluk alabileceği bir alan yaratın. Burada yaptığı işe karışmak yerine onun kendisini göstermesini sağlayın. Bu sayede, bağımsızlık duygusunu geliştirmeniz mümkün hale gelebilir.
Rol Modeli Olmaya Çalışın
Ergenler genellikle yakın çevrelerinin ve ebeveynlerinin davranışlarını örnek alır. Onlara doğru değerleri anlatmak yerine bunu davranışlarınızla göstermeyi deneyin. Bu, onların doğru ve yanlış arasındaki farkı daha net kavramalarına yardımcı olacaktır.
Sorunları Çözmek İçin Çabalayın
İçinde bulunduğunuz süreç, ne yazık ki göz açıp kapayıncaya kadar geçmeyecektir. Belli bir süreç gerektiren bu durumu, inişi ve çıkışı bol olan bir yolda araba sürmek gibi düşünebilirsiniz.
Engeller ve sorunlar zaman zaman sizi yıpratsa da, her zaman sorun çözen taraf olmaya gayret edin. Sabırlı ve anlayışlı olduğunuzda, çocuğunuzun sizden problem çözme becerileri öğrendiğini fark edebilirsiniz.
Öz Güvenini Artıracak Çalışmaları Destekleyin
Ergenlik dönemi boyunca çocuğunuz çeşitli isteklerle yanınıza gelebilir. Örneğin, akşam saçını boyamaktan bahsederken; sabah yüzme kursuna gitmek isteyebilir. Bunlar size fevri ve anlamsız gelse de, aslında onun benlik imajı kazanması için oldukça gereklidir. Bu nedenle, çocuğunuz kimliğini ve ilgi alanlarını keşfederken destekleyici olun. Kendi kararlarını almasına izin vererek öz güvenini artırmasına katkıda bulunun.
Ergenlik Dönemi Kaç Yaşında Başlar?
Ergenlik dönemi kız çocuklarında ve erkek çocuklarında farklı yaşlarda başlar. Kız çocukları 8 ila 13 yaşları arasında ergenliğe girerken; erkek çocukları 13 ila 14 yaşları arasında girer.
Ergenlik Dönemi Ne Zaman Biter?
Ergenlik dönemi genellikle 18 ila 21 yaşları arasında sona erer. Ancak bu hem fiziksel hem de psikolojik açıdan bir gelişim aşaması olduğu için, sürecin tam anlamıyla sonlanması bireysel olarak farklılık gösterebilir.
Ergenlik Çağında Yaşanan Sorunlar Nelerdir?
Ergenlik dönemindeki gençler, bir yandan kimliklerini bulmaya çalışırken, bir yandan da bağımsızlıklarını kazanma çabası içine girerler. Birçok yerde verilen bu savaş, çeşitli ruhsal problemlerin ve bazı sıkıntılı durumların ortaya çıkmasına neden olabilir:
Benlik arayışı: Ergenler kim olduklarını, hayatın amacını ve dini konuları anlamaya çalışırlar. Bu süreçte kimlik kaygısı yaşanabilir.
Duygu değişimleri: Vücutta meydana gelen fiziksel ve hormonal değişiklikler, ergenlik dönemindeki çocuklarda ani duygu değişimlerine zemin hazırlayabilir.
Aile içi çatışma: Ergenlikte anneye düşmanlık veya babayla çatışma sıklıkla rastlanan bir durumdur. Çocukların birçoğu otoriteye karşı çıkma eğilimi taşıdığı için aile üyeleriyle tartışmaya girebilirler.
Akran baskısı: Ergenler, yalnızca aileleriyle değil, aynı zamanda arkadaşlarıyla da sorunlar yaşar. Arkadaşlarının da aynı sürece girmesi çeşitli beklentileri ve istekleri doğurur; bu da genellikle akran zorbalığı ile sonuçlanır.
Kaygı: Sınavlar, dersler ve aile ile kurulan ilişkiler ergenlik dönemindeki çocukların üzerinde baskı yaratabilir. Bu da kaygı ve stresi doğurabilir.
Riskli davranışlar: Ergenler özgürlüklerini kanıtlama çabası ile çeşitli riskli davranışlara yönelebilirler. Sigara, alkol, madde bağımlılığı ve tehlikeli aktiviteler bunlardan bazılarıdır.
Depresyon: Özellikle çevresi ve ailesi tarafından bir türlü anlaşılmadığını hisseden ergenlerde depresyon gelişebilir.
Yeme bozuklukları: Vücut imajı ve toplum tarafından kabul görülen ideal kilo kavramı, anoreksiya veya bulimia gibi çeşitli yeme bozukluklarına neden olabilir.
Ergenlerle İletişim Kurarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ergen çocuklarla iletişim kurarken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Bu dönemde gençler özgürlük ve kimlik arayışında olduğu için, onlarla etkili iletişim kurmak vereceği kararları şekillendirir. Ergenlerle sağlıklı bir iletişim alanı yaratmak için siz de bu hususlara dikkat etmelisiniz:
Duygularını anlamaya çalışın ve bakış açılarını dinleyin.
Düşünceleri konusunda eleştirel olmayın. Zira yapacağınız suçlama veya sert eleştiriler iletişiminizi tamamen koparabilir.
Soru sordukları zaman doğru bilgiler verin ve güvenilir bir kaynak olduğunuzu gösterin.
Vereceğiniz mesajları net bir şekilde iletin. Kafa karışıklığının önüne geçebilmek için sade ve açık bir dil kullanın.
Ergenlik dönemindeki çocuğunuzla konuşurken onu gerçekten dinleyin ve kendisini istediği gibi ifade etmesine izin verin.
Göz teması kurarak aktif bir dinleyici olduğunuzu gösterin.
Onlara birey olarak saygı duyduğunuzu hissettirin.
Tutarlı ve dürüst olacağınızı söyleyin. Söz verdiğiniz şeyleri yerine getirmek için çabalayın.
Her insan bazı zamanlarda uykuya dalmakta zorluk yaşayabilir. Duyduğunuz bir heyecandan ötürü kendinizi yatağın içinde dönüp dururken bulabilirsiniz. Ya da iş görüşmesi yapacağınız günün gecesinde aniden uyanabilirsiniz. Yaşam serüvenlerimizde karşılaştığımız benzeri öykülerde uyku düzenimizde kısa süreli değişiklikler gözlenmesi olağan bir durum olarak kabul edilebilir. Ancak bu hal tekrar eden bir yaşam döngüsüne girdiğinde uykusuzluk hastalığının […]
Sinir hastalığı birçok türü içinde barındıran geniş bir kavramdır ve her yaşta görülebilir. Örneğin, multipl skleroz, myastenia gravis ve menenjit gibi bazı hastalıklar genellikle çocuklukta ve genç erişkinlik dönemlerinde ortaya çıkar. Demans veya parkinson gibi hastalıklar ise yaşlılık döneminde ortaya çıkan tipik hastalıklardır. Bütün yaş gruplarını kapsıyor olması nedeniyle, hemen hemen herkes kendi kişisel çevresinde […]
Bir bebeğin gelişimine eşlik etmek, belki de bu hayatta başınıza gelebilecek en harika şeylerden biridir. Bebeğiniz yeni şeyler keşfederken onun gülümseyişine tanık olmak hiçbir duygu ile kıyaslanamaz. Ancak işler her zaman sandığınız gibi toz pembe gitmeyebilir. Bebeğiniz iki yaşına geldiğinde gülümsemenin yerini çığlıklar alabilir. Tekrarlanan ağlama nöbetleri, huzurlu uykunun önüne geçebilecek kadar kuvvetlidir artık. Eğer […]
Hamilelik döneminde vücutta meydana gelen değişikliklerden sıklıkla bahsederiz. Yuvarlak hale gelmiş ve büyümüş bir göbek, günden güne artan çatlaklar, nadiren de olsa varis görünümlü bacaklar ve gününüzün çoğunda size eşlik eden mide bulantıları… Ancak anne adayları, gebelik sırasında kendilerini bekleyen durumlar ve yaşayacakları psikolojik değişimler hakkında genellikle fazla bilgi sahibi değildir. Peki, hamilelik psikolojisi nedir […]
Okul, belli bir yaşa kadar neredeyse herkesin yaşantısında önemli bir yer tutar. Bir yerden sonra okula gitmek, artık bir istekten ziyade görevmiş gibi hissettirebilir ve çocuğunuzda zaman zaman okula gitmek istememe dürtüsü olabilir. Siz de bir ebeveyn olarak, bu süreçte ‘’Çocuğum okula gitmek istemiyor, ne yapmalıyım?’’ sorusunu sık sık sorabilirsiniz. Öncelikle, çocuğun okula gitmek istememesi, […]
Hipertansiyon, her dört kişiden birini etkisi altına alan ciddi bir sağlık sorunudur. Ancak, ne kadar yaygın görülürse görülsün, birçok kişi bu hastalığa sahip olduğundan habersizdir. Çünkü hipertansiyon hızlı ve yavaş bir şekilde ilerler. Tanının geç alınması ve belki de hiç alınmaması, kalp ve böbrekler başta olmak üzere, çeşitli organlar üzerinde ciddi hasarlar oluşmasına neden olur. […]
Hamilelik döneminde neredeyse hiçbir şey düzenli ve sağlıklı beslenme kadar önemli değildir. Çünkü mineral ve vitaminlere olan ihtiyaç gebelik sırasında keskin bir yükselişe geçer. Bu ihtiyacın karşılanmaması durumunda bebeğin gelişimi sekteye uğrayarak beklendiği gibi iyi sonuçlanmayabilir. Böyle olumsuz bir durumla karşılaşmamak için gebelik döneminde beslenmeye önem vermelisiniz. Peki, hamilelikte beslenme nasıl olmalıdır? Gebelikte beslenme programı […]
Yemek yemek istemeyen bir çocuk, ebeveynler için her zaman endişe kaynağı olmuştur. Çocuğun zaman zaman özellikle bazı yiyecek ve içeceklere karşı isteksiz olması oldukça normal bir durumdur. Bununla birlikte, isteksizliğe tabağı devirme veya öfke gibi davranış şekilleri eşlik ediyorsa ve bu uzun bir zaman dilimini kapsıyorsa beslenme bozukluklarının varlığından şüphelenebiliriz. Peki, çocuklarda beslenme bozuklukları nelerdir? […]
