Bireyler kendilerini günlük hayatta zaman zaman değersiz hissedebilirler. Günlük hayatta normal gibi görünen bu durum, çoğaldığı zaman bireyin hayatını olumsuz yönde etkiler. Yani değersizlik hissi çoğaldığında, psikolojik ve duygusal olarak bireylerde çöküntüye neden olur. Bu yazımızda değersizlik hissini ve sebeplerini sizler için derledik.
Değersizlik Duygusu Nedir?
Değersizlik duygusu; bireylerin olumsuz sonuçlara odaklanarak, hayatın doğal akışında olan olumlu olayları kaçırması olarak tanımlanabilir. Birey sürekli olumsuz sonuçlara odaklandığı için kendini psikolojik ve duygusal açıdan kötü hisseder. Bu nedenle de değersizlik duygusu, farkında olmadan sizi depresyona sürükler.
Değersizlik hissi, bireyin günlük yaşamını kötü yönde etkiler. Özellikle iş yaşamını ve sosyal çevreyi olumsuz yönde etkileyen değersizlik hissi, bireyi hiçbir şeyi doğru yapmadığına ikna eder. Bu nedenle de birey, bir işe yaramadığına ve ne kadar uğraşırsa uğraşsın başarısız olacağına kendini inandırır.
Değersizlik Hissinin Sebepleri Nelerdir?
Değersizlik hissinin nedenleri bireyden bireye farklılık gösterir. Travmatik olaylar, çocukluk döneminde ihmal ve kıyaslanma, eleştiriler, psikolojik ve fiziksel problemler değersizlik hissinin sebeplerinden bazılarıdır. Değersizlik hissinde önemli yeri bulunan bu nedenler, bireylerde farklı şekillerde de ortaya çıkabilir.
Travmatik olaylar yaşayan bireylerde sıklıkla değersizlik hissi görülür. Bunun yaşanmasının temel sebebi, bireylerde kalıcı izler bırakmasından kaynaklanır. Özellikle çocukluk döneminde yaşanan travmatik olaylar, değersizlik hissinin bireyde uyanmasına neden olur. Taciz, istismar, ihmal, kıyaslama ve şiddet gibi durumlarda çocuklarda yaşanan bu duygular yetişkinliğe kadar taşınır.
Değersizlik duygusuna sebep olan diğer bir önemli etken ise insanların yaptığı ağır eleştirilerdir. Haklı ya da haksız yapılan eleştirilerin yanında, bireye yıkıcı eleştirilerin yapılması da değersizlik duygusunun ortaya çıkmasına neden olabilir. Ağır eleştirilerde özellikle aşağılanma duygusu bireye işlenir. Bundan dolayı da birey, bir işi yaparken kendisiyle devamlı alay edileceğini ve başarısız olacağını düşünür.
Kendinizi değersiz hissediyorsanız, bu sizden veya geçmiş yaşantınızdan kaynaklanıyor olabilir. Kendinize güvendiğinizde, öz değerinizin farkına vardığınızda veya üretken olduğunuzda kendinizi değersiz hissetmeyeceksiniz.
İşte kendinizi değersiz hissetmemeniz için önemli birkaç madde…
İyi yönlerinize odaklanın
Herkesin kötü yönleri olduğu gibi iyi yönleri de bulunur. Bu nedenle kötü yönlerinize değil, iyi yönlerinize odaklanın.
Kendinizi acımasızca eleştirmeyin
Hayatta kendinize karşı mutlaka eleştirileriniz olacaktır. Ancak eleştiri yaparken, kendinizi acımasızca eleştirmeyin. Bu sizi başarıya sürüklemez. Aksine kendinizi ne kadar başarısız olduğunuza inandırmış olursunuz.
Hatalarınızla kendinizi sevmeyi öğrenin
İnsan, doğası gereği yaşamında çeşitli hatalar yapabilir. Ancak önemli olan bu hatalardan ders çıkararak kendinizi hatalarınızla sevmenizdir.
Başarısızlıklarınızdan ders çıkarın
Başarılı ya da başarısız olmak, insanlara özgü bir durumdur. Bireyler hayatlarının bazı dönemlerinde oldukça başarılıyken, bazı dönemlerinde de başarısız olabilir. Bu nedenle başarısızlığı olduğu gibi kabul etmeli ve başarısızlıklarınızdan ders çıkarmalısınız.
İçinizdeki çocuğu iyileştirin
Değersizlik duygunuz, içinizdeki çocuktan kaynaklanıyor olabilir. Travmatik olaylardan veya çocukluk döneminde yaşadığınız ağır eleştirilerden dolayı değersizlik hissediyorsanız, bu durumda tek yapmanız gereken şey içinizdeki çocuğu iyileştirmektir.
Özet
Değersizlik hissi, bireyin olumsuz yönlerini ortaya çıkarması ve kendini değersiz hissetmesi olarak tanımlanabilir. Genellikle travmatik olaylar, ağır eleştirilere maruz kalma veya psikolojik sorunlardan dolayı değersizlik hissi ortaya çıkar. Bireyin kendini sevmesini ve değer vermesini engelleyen bu his, bireye kendini kötü hissettirir.
Değersizlik hissinden kurtulmak istiyorsanız, terapi almayı düşünebilirsiniz. Bu konuda destek almak için ise HiDoctor’ın online terapi hizmetinden faydalanabilirsiniz. Kendi evinizde, yani kendinizi en rahat hissettiğiniz ortamda terapi almak için HiDoctor’da hizmet veren online psikologlardan randevu oluşturabilir, kendinizi değersiz hissetmenize sebep olan durumlardan kurtulup yaşamınızı yeniden şekillendirebilirsiniz.
Her birey farklı bir karaktere sahiptir ve potansiyel davranış kalıpları bu karakter çevresinde gelişir. Bu nedenle insan kişiliğini anlamak, psikologlar için bile uğraş gerektiren oldukça karmaşık bir iştir. Neyse ki, zihnin gizemlerini çözmeye yardımcı olan ve insan kaynaklarından askeriyeye kadar birçok farklı alanda kullanılan güvenilir araçlar var. Bunlardan biri de Minnesota çok yönlü kişilik envanteridir. […]
Çocukların en önemli değişikliklere adım attığı çağlardan birisi okul çağıdır. Okul çağı, çocukların sosyal, fiziksel ve duygusal gelişimlerinin hızlandığı ve önemli değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu süreçte çocuklar, etkileşim kurduğu kişilere karşı çeşitli davranış problemleri geliştirebilir. Başta kolayca fark edilmeyen problemler, çocukların hem akademik başarılarını hem de sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuklar, doğal olarak, […]
Cömertlik, sadece maddi yardımla sınırlı olmayıp zaman, emek ve ilgi gibi pek çok biçimde ifade edilebilir. Toplumsal hayatta önemli bir yere sahip olan bu davranış kalıbı, bireyin sadece çevresine değil, kendi psikolojik iyi oluşuna da katkı sağlamaktadır. Araştırmalar, cömertlik pratiklerinin kişilerin topluma ve sevdiklerine yarar sağlayabilmesinden dolayı kendilerini yeterli hissetmesi, kendinden ve yaptığından tatmin olmuşluk […]
Dr. Nossrat Peseschkian tarafından geliştirilen Pozitif Psikoterapi, insanın içinde bulunduğu duruma farklı açılardan bakabilmeyi amaçlar. Bu sebeple, kişilerin sorunlarına/çatışmalarına çözüm ararken bireysel, toplumsal, biyolojik ve sosyolojik boyutlardan yaklaşır. Pozitif Psikoterapi ekolünün temelini Denge Modeli oluşturur. Denge Modeli, 4 temel alan üzerinde durmaktadır. Beden ve duyular İş ve Başarı İlişkiler Gelecek ve Fantezi Ruhsal açıdan sağlıklı […]
Çoğu insan, kendisini yetenekli ve dayanıklı olarak nitelendirmeyi sever. Nitekim, güçlenmiş, zorluklara göğüs germiş ve yaşamının kontrolünü eline almış bir insan olmak, her bireyi mutlu eder. Ancak bazen, ne kadar güçlü olduğumuzu düşünürsek düşünelim, diğer insanların yardımına ihtiyacımız olduğunu gösteren olaylar ortaya çıkar. Bazı insanlar bu durumlarda kendini zihinsel ve duygusal olarak sıkışmış hissederken; bazı […]
Her insan, bazı zamanlarda kaygı ve stres duygularını arttıran, işte veya kişisel yaşantısında konsantrasyon güçlüğüne neden olan düşüncelerle meşgul olduğu bir dönem yaşar. Geçmiş ve gelecekle ilgili bu rahatsız eden düşünceler, o anda var olmayı ve şimdiki zamanda mutlu olmayı engeller. İşte, tam da bu noktada bilinçli farkındalık egzersizleri devreye girer! Mindfulness olarak da bilinen […]
İyi bir yaşam, her şeyden ve herkesten önce, kişisel olarak kendinize uygun bir yaşamdır. Peki, kendinizi iyi tanımadan, size ve ihtiyaçlarınıza uygun bir hayat inşa etmeniz mümkün müdür? Ne yazık ki, çoğu kişi için bu mümkün değildir. Onlar için yaşam uçsuz bucaksız bir okyanusta akıntıyla yolculuk etmek gibidir. Peki, bu yolculuk nasıl dizginlenir? Bahsi geçen […]
Her canlının içinde benliğinin odak noktası yatar. Örneğin; bir fincan kahvenin özü çekirdektir, etin özü proteindir. İnsanın özü ise kendisidir. Herşey özüyle birlikte güzeldir. İnsan da bu kurala dahildir. Çünkü kendi gibi olamayan herkes, er ya da geç toplum tarafından arzulanan ve kabul edilen normlara sürüklenir. Bütün bireylerin herkesleştiği ve kimsenin kendisi gibi olamadığı bir […]
