Yas süreci, sevilen birinin kaybedilmesinin hemen ardından başlar. Üzüntü ve endişe duyulan ruh halinde bireyler, çevrelerine çeşitli tepkiler verir. Oysaki ölüm, acı olsa da hayatın doğal akışında normal bir durumdur. Bu nedenle yas sürecinin de olması normaldir. Bu yazımızda sizlerle yas süreci hakkında çeşitli bilgileri paylaşacağız.
Yas Nedir?
Yas, bireyin sevdiği birini kaybetmesinin ardından yaşadığı bir süreç olarak tanımlanır. Birini kaybetmenin ardından yaşanan üzüntü ve acı, yas sürecini de başlatmış olur. Bireyin kendini kötü hissetmesi ve kimseyle konuşmak istememesi gibi durumlar, yas sürecinde oldukça doğaldır. Ancak bu süreci en sağlıklı şekilde atlatmak gerekir.
Depresyona Neden Olur Mu?
Ölüm, hayatın içinde bir akış olsa da aslında üzüntüyü de peşinden getirir. Yas süreci kimi kaybettiğinize ve yakınlık derecenize göre değişebilir. Bu nedenle ister istemez duygularınız da yas sürecinin bir parçası olarak değişecektir. Eğer kaybettiğiniz kişi çok sevdiğiniz ve size yakın olan bir kişi ise, bu durumda yas süreciniz uzun olabilir ve depresyona girmenize neden olacaktır.
Evreleri Nelerdir?
Yas evreleri, bireyin acısının başlaması ve azalması ile devam eder. Birey, önce kaybettiği kişinin ölümünü inkâr eder ve acısını atlatmak için normal hayatına devam etmeye çalışır. Çevresindekiler, bireye destek olmaya çalışsa da sağlıklı olan durum bireyin yas evrelerini yaşamasıdır.
Yas süreci 5 evreden oluşur. Bunlar; inkâr, öfke, pazarlık, depresyon ve kabullenmedir. Bireyin yaşaması gereken bu aşamalar, şu şekilde detaylandırılabilir:
İnkâr Aşaması
Bireyin sevdiği birini aniden kaybetmesiyle gerçekleşen ilk evredir. İlk dönemde tepki göstermesi veya donukluk yaşaması normaldir. Bazı bireylerde bu aşamada hafıza problemleri görülmektedir.
Öfke Aşaması
Bu aşamada kaybın gerçekliği net olarak anlaşılır ve bireyin duyguları aniden değişir. Yas evrelerinin 2. aşaması olan öfke aşaması günlerce, hatta haftalarca sürebilir.
Pazarlık Aşaması
Bu aşamada bireyin duyguları hafiflemeye ve yavaşça hayatına devam etmeye başlar. Birey bu aşamada her şeyin düzeleceğine kendini inandırır.
Depresyon Aşaması
Depresyon aşamasında birey, kaybın artık geri gelmeyeceğini kabullenir. Ancak bu aşamada hala umutsuzluk ve mutsuzluk hakimdir. Birey, kendini sosyal çevresine kapatır.
Kabullenme Aşaması
Bu aşamada birey, bütün olanları kabullenmiş ve hayatına normal akışında devam etmesi için adımlar atmıştır. Birey tamamen eski hayatına dönmüştür.
Nasıl Atlatılır?
Yas süreci, çevrenizde bulunan insanların yakınlığıyla atlatılır. Çevrenizdeki insanların size yardımcı olmasına izin verin. Böylelikle yas süreci, sizin için daha az hasarlı geçecektir. Ayrıca kaybettiğiniz kişilerin artık olmayacağını kabullenin. Kabul ettiğinizde, yas süreci sizin için daha kolay olacaktır.
Yas sürecinde yapılan yanlışlardan bir tanesi de duyguları gizlemektir. Oysaki yas sürecinde duygularınızı doğal olarak yaşamanız gerekir. Duygularınızı yaşamadığınızda vücudunuza ve zihninize zarar verirsiniz. Yas sürecini atlatmakta zorlanıyorsanız, bir uzmandan yardım almaktan çekinmeyin.
Özet
Yas, bireyin sevdiği birini kaybetmesi ile başlayan süreç olarak tanımlanır. Bireyin sevdiği birini travmatik ve aniden kaybetmesiyle gelen ölüm, hüzün ve üzüntü verir. Kendinizi kötü hissetmeniz ve sosyal çevrenizden uzaklaşmanız, yas sürecinin normal süreçlerindendir.
Yas süreci, bireyin hayatını olumsuz yönde etkiler. Bireyi depresyona sürükler ve kendini kötü hissetmesine neden olur. Bu nedenle de yas sürecinde olan kişiler psikolojik desteğe ihtiyaç duyabilir. HiDoctor’ın online psikolog hizmeti ile siz de yas sürecini kolayca atlatabilir ve hayatınıza devam edebilirsiniz. Online terapi sayesinde evinizin konforundan ayrılmadan yas sürecini daha rahat atlatabilir, bu süreci olağan şeklinde yaşayabilirsiniz.
Her birey farklı bir karaktere sahiptir ve potansiyel davranış kalıpları bu karakter çevresinde gelişir. Bu nedenle insan kişiliğini anlamak, psikologlar için bile uğraş gerektiren oldukça karmaşık bir iştir. Neyse ki, zihnin gizemlerini çözmeye yardımcı olan ve insan kaynaklarından askeriyeye kadar birçok farklı alanda kullanılan güvenilir araçlar var. Bunlardan biri de Minnesota çok yönlü kişilik envanteridir. […]
Çocukların en önemli değişikliklere adım attığı çağlardan birisi okul çağıdır. Okul çağı, çocukların sosyal, fiziksel ve duygusal gelişimlerinin hızlandığı ve önemli değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu süreçte çocuklar, etkileşim kurduğu kişilere karşı çeşitli davranış problemleri geliştirebilir. Başta kolayca fark edilmeyen problemler, çocukların hem akademik başarılarını hem de sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuklar, doğal olarak, […]
Cömertlik, sadece maddi yardımla sınırlı olmayıp zaman, emek ve ilgi gibi pek çok biçimde ifade edilebilir. Toplumsal hayatta önemli bir yere sahip olan bu davranış kalıbı, bireyin sadece çevresine değil, kendi psikolojik iyi oluşuna da katkı sağlamaktadır. Araştırmalar, cömertlik pratiklerinin kişilerin topluma ve sevdiklerine yarar sağlayabilmesinden dolayı kendilerini yeterli hissetmesi, kendinden ve yaptığından tatmin olmuşluk […]
Dr. Nossrat Peseschkian tarafından geliştirilen Pozitif Psikoterapi, insanın içinde bulunduğu duruma farklı açılardan bakabilmeyi amaçlar. Bu sebeple, kişilerin sorunlarına/çatışmalarına çözüm ararken bireysel, toplumsal, biyolojik ve sosyolojik boyutlardan yaklaşır. Pozitif Psikoterapi ekolünün temelini Denge Modeli oluşturur. Denge Modeli, 4 temel alan üzerinde durmaktadır. Beden ve duyular İş ve Başarı İlişkiler Gelecek ve Fantezi Ruhsal açıdan sağlıklı […]
Çoğu insan, kendisini yetenekli ve dayanıklı olarak nitelendirmeyi sever. Nitekim, güçlenmiş, zorluklara göğüs germiş ve yaşamının kontrolünü eline almış bir insan olmak, her bireyi mutlu eder. Ancak bazen, ne kadar güçlü olduğumuzu düşünürsek düşünelim, diğer insanların yardımına ihtiyacımız olduğunu gösteren olaylar ortaya çıkar. Bazı insanlar bu durumlarda kendini zihinsel ve duygusal olarak sıkışmış hissederken; bazı […]
Her insan, bazı zamanlarda kaygı ve stres duygularını arttıran, işte veya kişisel yaşantısında konsantrasyon güçlüğüne neden olan düşüncelerle meşgul olduğu bir dönem yaşar. Geçmiş ve gelecekle ilgili bu rahatsız eden düşünceler, o anda var olmayı ve şimdiki zamanda mutlu olmayı engeller. İşte, tam da bu noktada bilinçli farkındalık egzersizleri devreye girer! Mindfulness olarak da bilinen […]
İyi bir yaşam, her şeyden ve herkesten önce, kişisel olarak kendinize uygun bir yaşamdır. Peki, kendinizi iyi tanımadan, size ve ihtiyaçlarınıza uygun bir hayat inşa etmeniz mümkün müdür? Ne yazık ki, çoğu kişi için bu mümkün değildir. Onlar için yaşam uçsuz bucaksız bir okyanusta akıntıyla yolculuk etmek gibidir. Peki, bu yolculuk nasıl dizginlenir? Bahsi geçen […]
Her canlının içinde benliğinin odak noktası yatar. Örneğin; bir fincan kahvenin özü çekirdektir, etin özü proteindir. İnsanın özü ise kendisidir. Herşey özüyle birlikte güzeldir. İnsan da bu kurala dahildir. Çünkü kendi gibi olamayan herkes, er ya da geç toplum tarafından arzulanan ve kabul edilen normlara sürüklenir. Bütün bireylerin herkesleştiği ve kimsenin kendisi gibi olamadığı bir […]
