Oyun, neredeyse bütün çocuklar için vazgeçilmez bir aktivitedir. Çoğu insan oyunun önemini ve çocuklar üzerindeki faydasını kabul etmiştir. Çocukların farkında olmadan edindiği bu eylem becerisi, henüz gelişmekte olan beynin son derece önemli bir parçası olabilir. Oyun, çocukların bilişsel ve fiziksel güçlerinin yanı sıra hayal güçlerini ve el becerilerini de geliştirir.
Peki, son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz oyun terapisi nedir? Eğer bu soruya detaylı yanıt arıyorsanız doğru yerdesiniz.
Oyun oynamanın kabul edilen faydaları ile oyun terapisi kavramının neden ortaya çıktığını anlayabiliriz. Çocukla alakalı bir sorun olduğunda terapist ile konuşmak faydalı olsa da her zaman güzel bir sonuç vermeyebilir. Oyun terapileri ise sorun çözmede daha etkili ve yaratıcı yollar aramayı sağlar.
Bu içeriğimizde, çocukları anlamaya yardımcı olan oyun terapisini mercek altına alacağız. Bu konuda merak ettiğiniz sorulara yanıt vereceğiz. Hazırsanız, vakit kaybetmeden başlayalım!
Oyun Terapisi Nedir?
Oyun terapisi, oyunun hasta ve terapist arasındaki iletişim aracı olarak kullanıldığı bir psikoterapi şeklidir. Yaygın olarak çocukları tedavi etmek için kullanılmasına karşın, zaman zaman yetişkinler için de kullanılabilir.
Özellikle okul öncesi oyun terapisi seansları uygulanırken, terapist çocuğun düşünce süreci hakkında bilgi edinmek için oyunu kullanacaktır. Çocuğun karmaşık duygularını keşfetmesine yardımcı olmak ve çözülmemiş sorunlarla başa çıkmasını kolaylaştırmak için çeşitli oyun biçimleri kullanılabilir.
Oyun Terapisi Kaç Yaş İçin Uygundur?
Oyun terapisi en çok 3 ila 12 yaş arası çocuklar için uygundur. Bununla birlikte, daha küçük çocuklar hatta bebekler için bile erken müdahale amacıyla bir araç olarak oyun terapisinden yararlanılır.
Oyun Terapisi Kaç Seans Sürer?
Tıpkı yetişkin terapilerinde olduğu gibi oyun terapilerinde de çocuğun yaşadığı travmalar ve deneyimler ele alınır. Genellikle haftada iki kez tekrar eden bu terapiler, ortalama olarak 10-13 seans arasında tamamlanmaktadır. Çocuğun durumuna göre seans sayısı azaltılabilir veya mevcut seansa birkaç görüşme daha eklenebilir.
Oyun Terapisi Türleri Nelerdir?
Her çocuk özeldir. Düzenlenen bütün terapiler bu bilinçle inşa edilir. Son derece kişiselleştirilmiş bir yaklaşıma sahip olan oyun terapisi, terapötik sürece yardımcı olmak için türlere ayrılır:
Çocuk merkezli oyun terapisi
Direktif yaklaşım
Çocuk Merkezli Oyun Terapisi
Adından da anlaşılacağı gibi, bu oyun terapisi türü, seans sırasında çocuğa herhangi bir müdahalede bulunmaz. Seans sadece çocuk merkezli olarak ilerler. Bu nedenle, çocuğun mevcut tüm ekipmanları özgürce kullanmasına ve zihinsel durumunu etkili bir şekilde yansıtmasına izin vermeyi amaçlamaktadır.
Tekniğin kullanılma nedeni, çocuğun durumunu ilgilendiren nedenlerin tanımlanmasında büyük fayda sağlıyor olmasından kaynaklanmaktadır.
Direktif Yaklaşım
Eğer bilinen bir neden veya tanımlanmış bir travma durumu varsa terapist yönlendirici bir yaklaşımı benimseyebilir. Bu teknikte çocuğun beden dili dikkatli bir şekilde gözlemlenir ve bilinçaltı değerlendirilir.
Yönlendirici yaklaşımda, terapist genellikle çocuğun sorununa alternatif çözümler üretmek için eyleme müdahale eder.
Çocuktan çizim yapmasını, boyamasını, renklendirmesini isteyebilir. Çocuk belirli bir aktiviteye dahil edilerek zihinsel durumu hakkında ipuçları yakalanmaya çalışılır.
Oyun Terapisi Ne İşe Yarar?
Oyun terapisinin asıl amacı çocuğun sorunun kaynağını bularak erken müdahalede bulunmaktır. Bu aşamada çocuğa başa çıkma stratejileri, yaratıcı problem çözme becerileri aşılanır. Elbette terapinin faydaları bunlarla sınırlı değildir.
Oyun terapisinin faydalarını şu şekilde özetleyebiliriz:
Empati ve saygı duygusu kazandırılır.
Duyguları uygun şekilde deneyimle öğretilir.
Çocuk hissettiklerini rahatça ifade etmeyi deneyimler.
Aile ve sosyal ilişkileri güçlendirir.
İletişimsel becerilerini geliştirir.
İnce ve kaba motor becerilerini geliştirir.
Oyun Terapisi Örnekleri
Oyun terapisinin yönlendirici ve yönlendirici olmayan iki farklı yaklaşımı vardır. Bu yaklaşımların hangisinin uygulanacağına karar veren terapist, bazı durumlarda oyuna katılacaktır. Bu duruma dair örnekleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Rol yapma,
Hikaye anlatma,
Bebekler, kuklalar,
El sanatları,
Kum ve su oyunları,
Yaratıcı görselleştirme,
Dans ve yaratıcı hareket.
Oyun Terapisine Ne Zaman Başvurulur?
Oyun terapisinin en önemli avantajı, çocukların kendilerini olduğu gibi ifade etmelerini sağlıyor olmasıdır. Oyuncakların ve oyunların kullanımı sayesinde terapist çocukla güvenli bir şekilde iletişim kurabilir. Bu, çocukluk çağı travması veya istismarı gibi ciddi durumlarla ilgili kendilerini ifade etmelerine yardımcı olur.
Bunun dışında, kronik hastalıklarla karşı karşıya kalan çocuklar, öğrenme güçlüğü çeken çocuklar ve DEHB’den şikayetçi olan çocuklar için de oyun terapisine başvurulur. Eğer çocuğunuz bu durumlardan herhangi birini yaşıyorsa, aile içi şiddete maruz kaldıysa veya ailede ortaya çıkan diğer zorluklarla uğraşıyorsa oyun terapistine başvurabilirsiniz.
Oyun Terapisi Çocuğa Neler Kazandırır?
Yapılan bazı araştırmalara göre, oyun terapisine başvuran çocukların %71’inde olumlu değişikliklere rastlanmıştır. Çocuk ve terapist arasındaki güven duygusu arttıkça bu değişiklikler gelişmeye devam eder. Oyun terapisinin potansiyel faydalarından bazılarını şu şekilde özetleyebiliriz:
Oyun terapisi, kendini ifade etmekte zorlanan çocuklara büyülü bir kapıyı açan anahtar gibidir. Her şeyin yeni yeni keşfedildiği bu alan, çocuklara hitap etmeli ve onların dikkati çekilmelidir. Bunun için de bazı özel materyallerin kullanılması gerekir.
Başarılı bir oyun terapisi için gerekenleri şu şekilde özetleyebiliriz:
Terapiye özgü oyuncaklar,
Çocuğun kendini güvende hissedebileceği bir oyun odası,
Olumlamalar, kişisel gelişim ve zihinsel sağlık pratikleri arasında giderek daha fazla yer bulan, güçlü ve etkili araçlardır. Kendi iç dünyamızı şekillendirmenin yanı sıra, dış gerçekliğimizi de olumlu yönde etkileyebilecek bu basit ama güçlü kavram, özellikle son yıllarda popülerliğini artırmıştır. Peki, olumlama ne demek? Bu güçlü ifadeler nasıl etkili bir şekilde kullanılır? Eğer siz de bu […]
Kısa bir zaman diliminde çok fazla ders içeriğini öğrenme fikri adeta rüya gibidir. Bu yüzden birçok öğrenci öğrenebildiği kadar öğrenmeye ve beynini sınav konularıyla doldurmaya çalışır. Yine aynı öğrenciler, sınavdan çıktığı andan itibaren herhangi bir ilerleme kaydetmediği hissine kapılabilir. Eminiz ki bu fikirler sizin için de yabancı değildir. Ancak endişelenmeyin! Çünkü etkili öğrenmeyi mümkün kılan […]
Her çocuk kendi kişiliğiyle birlikte doğar. Bu yüzden aynı ailede yetişmiş çocuklar birbirinden farklı gelişim gösterebilir. Bu farklılık bazen şaşırtıcı seviyelerde dahi olabilir. Ancak çocukların maruz kaldıkları davranış stillerinin, sosyal becerilerini ve çevreye uyum sağlama yeteneklerini şekillendirmeye katkıda bulunduğu bilinen bir gerçektir. Bu davranış şekillerinin ana malzemesi ise ebeveynlik stilleridir. Peki, ebeveynlik stilleri nelerdir ve […]
Geleceği düşünmek ve onun hakkında planlar yapmak oldukça doğaldır. Çünkü karşılaşabileceğiniz herhangi bir olasılığa karşı hazırlıklı olmanızı sağlar. Böylece, hayatınız mümkün olduğu kadar normal düzeyde seyreder. Ancak her şeyin kötü gideceğine inanan bazıları için gelecek kaygısı yaşamak, külfetli ve hatta engelleyici bir refleks haline gelir. Gelecek korkusu, neredeyse herkesin zaman zaman hissettiği evrensel bir duygudur. […]
Empati, çocukluk dönemlerinden itibaren sıklıkla duyduğumuz ve son derece aşina olduğumuz bir kavramdır. Sosyal gerçeklik ile ilgili bir film izlediğimizde veya toplumsal gerçekçi bir kitaba denk geldiğimizde, bu kavramın birbirinden farklı şekillerde olmak üzere, kitaplarda ya da filmlerde işlendiğini görebiliriz. Örneğin, trajik bir olay söz konusu olduğunda mağdurun karşı tarafa “Biraz empati yap” dediğine yakından […]
Kişinin ebeveynleriyle, özellikle de kendisini dünyaya getiren ve her şeyi borçlu olduğu annesiyle olan bağı, insan olmanın en temel değerleri arasındadır. Hatta insanların annelerine olan yakınlıklarını korumak için eğitim, iş ve genel yaşam haklarından vazgeçmesi alışılmadık bir durum da değildir. Çünkü bir çocuğun annesine, onun tavsiyesine ve korumasına her zaman ihtiyacı olacaktır. Ancak bazı kişilerde […]
Öfke, bir şeyler ters gittiğinde veya çevrenizdeki bir kişinin yanlış tutumuyla karşılaştığınızda hissedebileceğiniz yoğun bir duygudur. Genellikle hayal kırıklığı ve stres duyguları ile karakterizedir. Herkes zaman zaman öfkeli hisseder. Çünkü öfke, zor durumlara karşı hissedildiğinde tamamen normal bir tepkidir. Ancak bu duygu aşırı derecede tezahür ettiğinde ve çevrenizdeki kişilerle olan ilişkinizi etkilemeye başladığında bir sorun […]
Her insan bazı zamanlarda uykuya dalmakta zorluk yaşayabilir. Duyduğunuz bir heyecandan ötürü kendinizi yatağın içinde dönüp dururken bulabilirsiniz. Ya da iş görüşmesi yapacağınız günün gecesinde aniden uyanabilirsiniz. Yaşam serüvenlerimizde karşılaştığımız benzeri öykülerde uyku düzenimizde kısa süreli değişiklikler gözlenmesi olağan bir durum olarak kabul edilebilir. Ancak bu hal tekrar eden bir yaşam döngüsüne girdiğinde uykusuzluk hastalığının […]
