Gün içinde en ufak bir sorun sizi öfkelendirmeye yetiyor mu? Trafik sıkışıklığı öfke patlaması yaşamınıza neden oluyor mu? Bir arkadaşınızla yaşadığınız ufak bir anlaşmazlık sizin normalden fazla gerilmenize yol açıyor mu? Günlük yaşantımızda o kadar çok stres kaynağı ile karşı karşıyayız ki bazen bu stresin dışa vurumu ani öfke patlamaları şeklinde kendini gösterebiliyor.
Peki, bazen farkında dahi olmadan yaşadığımız bu duyguların kaynağı nedir? Öfkemizi kontrol etmenin yolları nelerdir?
Öfke; kişinin tehdit algılaması, kırılması, yoksun bırakılması veya bir engelleme ile karşılaşmasıyla yaşadığı stres kaynaklı bir duygudur.
Her insanın yaşamış olduğu olumsuz durumlara karşı öfke tepkisi vermesi doğaldır. Ancak öfke kontrolü üzerinde düşünmek ve aşırıya giden öfkenin kontrolünü sağlamak da bir o kadar önemlidir.
Öfkeyi kontrol etmek kadar onu doğru şekilde ifade etmek de önemli bir noktadır. Yaşadığınız öfke durumunu uygun şekilde ve uygun zamanda ifade ettiğiniz takdirde öfke kontrolünü sağlamak kolaylaşacaktır. Bu sayede öfke patlamalarının önüne geçebilir ve yaşadığınız duyguyu saldırganlığa yönelik bir sinirle değil, sözel yolla yansıtabilirsiniz. Çünkü ifade edilmeyen ve önüne geçilmeyen öfke, bir süre sonra kırgınlık ve gücenme gibi duygularla birleşerek saldırgan bir tutuma neden olabilir.
Peki, öfke doğru şekilde nasıl ifade edilebilir? Öncelikle öfkenizi uygun şekilde ifade ettiğiniz takdirde onun sizi değil, sizin öfkeyi yönetmeniz mümkün olur. Yaşadığımız bu duyguyu doğru biçimde ifade etmek için ise isteklerinizin ve asıl takıldığınız noktanın ne olduğunun farkına varmalısınız. Bunları anladıktan sonra öfkenizi net ve incitmeyecek biçimde karşı tarafa anlatmanız kolaylaşacaktır.
Psikolojide öfke kontrolü üzerine çalışırken pek çok farklı açıdan değerlendirme yapılır. Psikolojik kökenin yanı sıra genetik ve hormonal etkenler de bazı insanların diğerlerinden daha öfkeli olmasına yol açabilir.
Belli bir aşamaya kadar doğal bir duyguya işaret eden öfkenin, genelde psikolojik kaynaklarla ortaya çıktığı ve artış gösterdiği düşünülebilir. Geçmiş travmalar ve deneyimler, kişinin kendini ifade etme becerisi ve karakteri gibi özellikler insanlar arasındaki öfkeyi ve dışa vurumunu değiştirebilir.
Öfkeli olduğunuzu düşünüyor ve bunun kronik bir hale gelmemesi için adım atmak istiyorsanız öfke kontrolü için yapabileceğiniz bazı uygulamalar mevcut.
Eğer öfke tutumunun yaşamınızı ciddi boyutta olumsuz etkilediğini hissediyorsanız mutlaka uzman desteğinden de faydalanmalısınız. Uzman desteğinin yanı sıra birkaç pratik uygulama ile de öfkenizi kontrol edebilirsiniz.
Öfkelenmenize sebep olan etkenleri anladığınızda aslında sizin neyi etkilediğini daha rahat görebilirsiniz. Böylelikle kendinize dair bir farkındalık geliştirebilir ve öfkenizin sebepleri üzerine düşünebilirsiniz.
Öfkelenmenize yol açan faktörleri tanıma konusunda geçmiş deneyimlerinizi değerlendirerek fikir edinebilirsiniz. Örneğin geçmişte en çok öfkelendiğiniz şeyler nelerdi? Sizi kıran, gücendiren durumlara karşı mı daha öfkelisiniz, yoksa sinirli olmanızın kaynağında devamlı yaşadığınız stres faktörü mü var? Bu gibi temel etkenleri çözümleyerek öfkeniz üzerinde farkındalık geliştirebilir ve ilerleme kaydedebilirsiniz.
Yaşadığınız öfke aslında her insanda var olan bir duyguya işaret eder. Bu nedenle öfkeniz konusunda karşınızdaki olguyu veya kişiyi ya da kendinizi suçlamadan önce onun ne olduğunu anlamaya ve öfkenizi tarafsız şekilde değerlendirmeye çalışabilirsiniz.
Attığınız her adım, öfke kontrolü konusunda fayda sağlayacaktır. Sinirlenmenize sebep olan etkenleri anladıktan sonra yeni tetikleyicilerle karşılaştığınızda daha sakin ve soğukkanlı kalabilirsiniz. Bu durum zaman içinde öfke kontrolünü çok daha başarılı şekilde yönetmenize olanak tanır.
Bazen duygularımız bize durup nefes almamızı ve kendimize dönmemizi söyleyen birer uyarıcıdır. Öfke bu duygulardan birisi olarak kendinize zaman tanımaya ihtiyacınız olduğunu anlamanızı sağlayabilir. Eğer her şeye kızıyor ve gün içinde koşturmacadan ne yaptığınızı bilemiyorsanız belki çözüm, biraz ara vermek ve dinlenmektir.
Öfkenin normal boyutlarda gerçekleşmesi için kendinize biraz zaman tanımayı deneyin. Hayatta ne istediğinize dair ve belki de görmezden geldiğiniz yaşam amacınız için adım atmanın vakti gelmiştir. Kısıtlandığımızı düşündüğünüz alanlar sizin öfkeli tutumunuzun temel sebebi olabilir.
Elbette öfke, çok yönlü bir kavram olarak farklı sebeplerle kendini gösterebilir. Bunu anlamanın en iyi yolu bir uzman desteği ile hareket etmektir.
Öfke belli bir aşamaya kadar normaldir ve öfkenin tamamen ortadan kaldırılması diye bir durum söz konusu değildir. Ancak sürekli kızgın ve tatminsiz bir şekilde yaşamamız da bir o kadar zararlıdır. Öfke kontrolü için en önemli unsurlardan birisi sizi rahatlatacak tekniklere başvurmaktır.
Öfke aniden dışa vurulan ve sonrasında suçlu hissettirebilecek güçlü bir duygudur. Öfke anlarınızın farkına vararak nefes teknikleri, gevşeme egzersizleri ve sakinleşme uygulamalarına başvurabilirsiniz.
Öfke her insanda var olan doğal bir duygudur. Fakat daima öfkeli olmak asla sağlıklı bir durum değildir. Bu aşamada öfkeyi kontrol etmek için uygulanabilecek bazı pratik öneriler devreye girer. Ayrıca neden öfke kontrolü yapmaya ihtiyaç duyacak kadar tepkili olduğunuzu anlamanız da önemlidir.
Uzman desteği ile öfkenizin temellerini anlayabilir ve daha sağlıklı bir yaşama kavuşabilirsiniz. HiDoctor deneyimli online psikologlar eşliğinde öfke kontrolü konusunda psikolojik destek verir. HiDoctor’a başvurarak çevrim içi hizmet veren psikologlar aracılığıyla öfkeli olmanıza neden olan tetikleyicileri öğrenebilir ve terapi yardımı alabilirsiniz.