Nefes darlığı, farklı fiziksel ve psikolojik sebeplerden kaynaklanan önemli bir rahatsızlıktır. Solunum darlığı çözümünün net olarak anlaşılması için mutlaka kaynağın incelenmesi gerekir. Farklı nedenlerden ortaya çıkan nefes darlığının hangi durumlarda geliştiği; sorun için oldukça ayırt edicidir.
Özellikle kalabalık ortamlar, yoğun endişe hali veya temel bir kaygıya bağlı olarak ortaya çıkan solunum darlığının anksiyete ve panik atak gibi çok sayıda psikolojik sürece işaret ettiğini söylemek mümkündür.
Nefes darlığı fiziksel rahatsızlıkların habercisi olduğunda doktor kontrolü oldukça önemlidir. Aynı şekilde psikolojik kaynaklı solunum darlığı şikayetinde uzman psikolog ve psikiyatr desteği gerekir ve nefes darlığını ortaya çıkaran alt neden incelenir.
Solunum darlığının nedeni psikolojik ya da fiziksel olabilir. Sebep her ne olursa olsun mutlaka somut belirtilerle kendini gösterir.
Aşağıdaki bazı temel şikayetler nefes darlığının daha net anlaşılması için belirleyicidir:
Yukarıdaki belirtiler, kalp rahatsızlığı ve solunum hastalıkları benzeri fiziksel sorunların göstergesi olabileceği gibi psikolojik nefes darlığı şeklinde de ortaya çıkabilir. Psikolojik nefes darlığında yukarıdaki belirtilere ek olarak; sersemlik hissi, duygusal kontrol kaybı ve ani gelişen ölüm korkusu görülmesi muhtemeldir.
Nefes darlığı şikayetinde fiziksel ve psikolojik çift yönlü inceleme gereklidir. Bu nedenle solunum sistemi organları üzerinde kontrol gerçekleştiren alanında uzman göğüs hastalıkları doktoruna gidilir.
Ayrıca rahatsızlıklara kalp sorunları da eşlik ediyorsa mutlaka kardiyoloji bölümüne başvurmak gerekir. Bunlara ek olarak solunum darlığının psikolojik kaynaklara bağlı olup olmadığının anlaşılması için psikolog ve psikiyatr desteğine başvurulmalıdır.
Genç yaşta solunum darlığı genetik ve bedensel sebeplere bağlı olarak görülebilir. Ancak genellikle çocuklukta ve ergenlikte görülen nefes darlığı şikayetinin daha çok psikolojik kaynaklara bağlı olduğu ifade edilebilir. Bilhassa anksiyete yani kaygı bozukluğu ve panik atak gibi psikolojik rahatsızlıkların dışa vurumu olarak nefes darlığını göstermek mümkündür.
Akciğer ve kalp rahatsızlıklarının solunum darlığına sebep olabileceği göz önünde bulundurulduğunda; psikolojik ve fiziksel kontrolleri ihmal etmemek gerekir. Eğer fiziksel kontroller sırasında herhangi bir anlamlı bulguya rastlanmadı ise sorunun kaynağı yüksek ihtimalle psikolojik sebeplere bağlıdır.
Gebelik süreci belli hormonal ve fiziksel değişimlerin meydana geldiği bir dönemdir. Bu süreçte fiziksel belirtiler arasında yer alan nefes darlığına sebep olabilecek en önemli gelişmelerden birisi rahim genişlemesidir.
Rahim genişlemesi; ciğerlerin altında bulunan diyafram kasını yukarıya doğru yönlendirir ve ciğerlerin bir miktar sıkışmasına sebep olur. Ciğerlerin küçülmesi ile nefes güçlüğü ortaya çıkabilir.
Aynı şekilde bebeğin gelişme evreleri, ağırlığı ve duruş pozisyonu da solunum darlığına sebep olan etkenler arasında yer alır. Bedensel değişimlere bağlı olarak ortaya çıkan solunum darlığı ile birlikte hamilelik döneminin getirdiği ruhsal değişimler de psikolojik kaynaklı nefes darlığına yol açar. Gebelik sürecinde nefes darlığı yaşayan bireylerin mutlaka hekimine bilgi vermesi gerekir.
Yaşlılık döneminde görülen solunum darlığı şikâyeti tıpkı hayatın diğer evrelerinde olduğu gibi psikolojik ve fiziksel sebeplere dayandırılabilir. Yaşlanma ile solunum sistemi komplikasyonları daha sık görülmeye başlar. Bu nedenle öncelikle göğüs hastalıkları ve kardiyoloji gibi bölümlerde rutin kontrollerin aksatılmaması önemlidir. Ayrıca yaşlanma döneminde; kişilerin bu süreci doğru yönetememesi, yalnızlık ya da ölüm korkusu gibi psikolojik etmenler nefes darlığına sebep olabilir.
Nefes darlığı şikayetinin etkin tedavisi için öncelikle ana sebebi bilmek gerekir. Kalp ve solunum sistemi gibi bedensel sebeplere bağlı nefes darlığının çözümünde bu alanlara yönelik tedavi yapılmalıdır. Eğer fiziksel bir belirti görülmediyse ve solunum darlığının psikolojik sorunlara bağlı olduğu öngörülüyor ise alanında uzman bir psikologdan destek almak şarttır.
Psikolog desteği ile nefes darlığının arkasında yatan ana sebep incelenir ve herhangi bir kriz ya da psikolojik rahatsızlığa bağlı olup olmadığı değerlendirilir. Sorunun anlaşılması ile psikoterapi ve ilerleyen aşamalarda gerekli olursa psikiyatr tarafından ilaç tedavisi tavsiye edilebilir.
Nefes darlığı tedavisi ve desteklerine ek olarak doğal yollarla sorunun belirtileri hafifletilebilir. Öncelikle alkol ve sigara tüketimi varsa sonlandırılması, şikâyetin çözümü noktasında faydalı olacaktır. Ayrıca aşağıdaki öneriler de nefes darlığı sorununun önüne geçmek için uygulanabilir:
Burundan nefes almak: Psikolojik ya da fizyolojik kaynaklardan meydana gelen solunum darlığında burundan nefes alıp vermek anlık rahatlama açısından önemlidir. Gün içinde egzersiz tekrarlanabilir ve faydası artırılabilir.
Yürüyüş ve hareketli yaşam: Çok yoğun ve stresli yaşam biçiminden uzaklaşarak günlük yürüyüş düzeni belirlemek, her açıdan daha iyi bir nefes kontrolü sağlar.
Kötü alışkanlıklardan uzak durmak: Özellikle alkol ve sigara nefes darlığı sorununun meydana gelmesine zemin hazırlar ya da artmasına yol açar. Bu nedenle her türlü kötü alışkanlığım bırakılması daha rahat bir nefes anlamına gelir.
Sağlıklı beslenme: Bireyin sağlıklı bir vücuda sahip olması daha iyi ve kaliteli bir nefes alışverişini beraberinde getirir.
Anksiyete ve panik atak gibi psikolojik kaynaklı ya da göğüs hastalıkları, kalp rahatsızlıkları gibi fiziksel nedenlere bağlı olarak gelişebilen solunum darlığının çözümünde yukarıdaki yöntemler uygulanabilir.
Psikolojik nefes darlığı tedavisi kişinin karakter yapısı ve rahatsızlığının temeline bağlı olarak seanslarla gerçekleşir. Dolayısıyla bireye göre değişen özel bir sürece işaret eder ve net bir tarih vermek doğru olmaz. Ayrıca psikolojik sebep anlaşıldıktan sonra genellikle tedavi süresi oldukça kısadır.
Fiziksel sebeplere bağlı gelişen nefes darlığı sürecinde yine altta yatan nedene bağlı olarak farklı zaman aralıklarından söz etmek mümkündür. Nefes darlığında fiziksel ve ruhsal belirtiler sıklıkla birbirine karıştırıldığı için alanında uzman bir psikolog ve kardiyolog tarafından araştırma gereklidir.
HiDoctor’un profesyonel ve yetkin psikologları ile solunum darlığının sebepleri hakkında bilgi sahibi olabilir, altta yatan nedenler belirlendikten sonra hızlıca tedavi sürecine başlayabilirsiniz. Online psikolog hizmeti sayesinde her an her yerden kolaylıkla iletişim kurup profesyonel psikologlardan destek almanın ayrıcalığını HiDoctor ile yaşayın!
Kişinin nefes alıp verme ile ilgili yaşadığı herhangi bir sorun; doğrudan nefes darlığını düşündürür. Ani gerçekleşen nefes darlığında soluk borusuna yabancı cisim kaçmış olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Rahatsızlığın türüne göre nefes darlığı süresi farklılık gösterir. Ancak nefes alma zorluğu uzun bir zaman devam ediyorsa mutlaka acil destek almak gerekir.
Solunum darlığı başlı başına bir neden olmaktan çok, farklı bir rahatsızlığın belirtisi olarak ortaya çıkar. Dolayısıyla geçmezse mevcut sorunun ilerlemesine ve nefes almanın daha zor hale gelmesine neden olabilir.
Solunum darlığı tek başına incelendiğinde kişinin vücuduna oksijenin az miktarda gitmesine bağlı olarak pek çok fiziksel ve ruhsal zarara yol açabilir.
Nefes darlığı şikayetinde sebebe bağlı olarak alanında uzman hekim ya da psikiyatr tarafından ilaç önerilebilir. Fiziksel sorunun ortadan kalkması veya psikolojik süreçlerden kaynaklı olarak meydana gelen nefes darlığının çözülmesi için tavsiye edilen ilaç kullanımı yalnızca hekim kontrolünde gerçekleştirilmelidir.