Dopamin ve serotonin gibi hormonlar günümüzde pek çok kişi tarafından bilinmektedir. Zira günlük hayatınızda veya izlediğiniz dizi ve filmlerde ister istemez bunları duymuş olmanız muhtemeldir. Bu tür hormonlar vücudumuza çok sayıda olumlu etki sağlar. Sağladığı fayda açısından endorfin hormonu da bunlardan bir tanesidir. Peki ama endorfin nedir ve ne işe yarar? Tam olarak nasıl salgılanır ve vücutta endorfin hormonu nasıl artar? Aradığınız tüm soruların cevabını bu yazımızda bulabilirsiniz!
Endorfin, hipofiz bezi ve hipotalamus tarafından salınan kimyasallar olarak tanımlanabilir. Vücudun ağrı ya da stres gibi olumsuz durumlarla başa çıkabilmesi için salgılanan bu hormon, adrenalin ve glukagon salınımına aracılık eder. Vücuttaki işlevini göz önünde bulundurarak endorfin hormonunun vücudun doğal ağrı kesicisi olduğunu söyleyebiliriz.
Genellikle masaj, egzersiz, cinsel ilişki ve yemek yeme gibi mutluluk veren aktiviteler esnasında serbest kalan endorfin, kişide mutluluk ve rahatlama hissi sağlar. Bu hormonun aynı zamanda vücutta bir tür nörotransmitter rolü de vardır. Zira beyinde yer alan ödül merkezlerine bağlanarak sinir sistemi boyunca sinyaller taşıma görevini yerine getirirler.
Endorfin hormonunun vücudumuzda çok önemli sayılabilecek birkaç işlevi vardır. Örnek verecek olursak vücuttaki ağrıları hafifletir, stresi azaltır, mutluluk verir ve rahatlama hissi yaratır. Endorfin hormonunun görevi, maruz kaldığınız ağrının şiddetini hafifleterek sinirlerinizi uyuşturmak ve iyi hissetmenizi sağlamaktır. Ruh halini iyileştiren ve işlevi bakımından morfine benzetilen bu hormonun son derece etkili olduğunu söylemek mümkündür.
Endorfin hormonunun vücudumuzdaki görevine kısaca değindik. Acı hissini dindirmesinden yarattığı rahatlama hissine kadar birçok faydası olduğunu belirttik. Ancak bu hormonun sağladığı faydalar sadece bunlarla sınırlı değildir. Doğrudan ve dolaylı yoldan birçok yararı olabilir. Peki, nedir bunlar? Endorfinin faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Endorfin, vücutta dopamin salınımını artırarak kişinin daha iyi ve mutlu hissetmesine yardımcı olur. Çoğu kişinin bildiği gibi dopamin, mutluluk ve ödül hisleri ile doğrudan ilişkili bir nörotransmitter olarak öne çıkar. Endorfin eksikliği olan kişilerde dopamin seviyesi de düşebileceği için bazı problemler ortaya çıkabilir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
Birçok kişi, endorfin hormonunun nasıl ve ne zaman salgılandığı sorusuna yanıt aramaktadır. Bunun en yaygın yollarından bir tanesi hareket etmek ve çeşitli egzersizler yapmaktır. Yani ne kadar çok hareket ederseniz vücudunuz o kadar fazla endorfin salgılar. Elbette bu örnekleri artırabiliriz. Örneğin, sevdiğiniz yemekleri yemek, masaj yaptırmak ve cinsel ilişkiye girmek gibi aktiviteler de endorfin salgılanmasına katkıda bulunur.
Bunlara ek olarak, vücudun endorfin salgılamasına yardımcı olan eylemleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Daha önce de belirttiğimiz gibi yemek yemek, vücutta endorfin hormonunun salgılanmasını sağlamanın en kolay yöntemlerinden biridir. Çoğu kişi yemek yiyerek mutlu olur. Keza çevrenizden de yemek yemenin ne kadar keyifli olduğunu sıkça duymuşsunuzdur. Yemek yeme eylemi başlı başına endorfin salgılanmasına katkı sağlasa da, bazı besinlerin bu hormonun salgılanması konusunda daha etkili olduğu aşikardır.
Özellikle de yemekten keyif aldığınız ve damak zevkinize uygun yiyecekler tüketmek bu hormonun salgılanmasını kolaylaştıracaktır. Ancak sırf bunun için sevdiğiniz yiyecekleri fazla tüketmek gibi bir hata yapmamalısınız. Unutmayın ki fazla yemek sağlığınız açısından iyi değildir. Her zaman dengeli beslenmeli ve mutlaka beslenmenize dikkat etmelisiniz.
Öte yandan yeterli miktarda tükettiğiniz takdirde endorfin salgılanmasını sağlayan besinlerden birkaçını şu şekilde sıralayabiliriz:
Endorfin, psikolojik açıdan oldukça önemli etkileri olan bir hormondur. Mutluluk ve rahatlama hissini artıran bu hormonun stres, anksiyete ve depresyonla baş etmede kilit bir rolü bulunur. Yüksek endorfin düzeyi ruh halinize olumlu yansıyarak kendinize olan güveninizi artırır. Bu da doğrudan daha iyi hissetmenizi sağlar. Bilhassa spor aktiviteleri esnasında salınan endorfin mental sağlığın da kuvvetlenmesine yardımcı olacağı için bu hormonun insan psikolojisini direkt olarak etkilediğini söylememiz yanlış olmayacaktır.
Endorfin hormonu da tıpkı serotonin gibi insana mutluluk verdiği için ikisini birbiriyle karıştırmanız son derece doğaldır. Ancak ikisi arasında belirgin bir fark vardır. Serotonin doğrudan ruh halinize iyi gelen bir hormondur.
Diğer yandan endorfin ise sağlığınıza olumlu etki eden bir hormondur. Endorfin, genel olarak ağrı hissini yatıştırırken kaygı ve stres düzeyini belli bir seviyede tutmaya yarar. Serotonin ise direkt olarak mutluluk verir. Kısacası endorfin ve serotonin arasındaki en belirgin fark budur.