Çocuklarda Obezite Nasıl Anlaşılır?

Çocuklarda obezite, tedavisi gerekli ve mümkün olan bir hastalıktır. Obezite durumu bir estetik kaygısı olarak değerlendirilmemelidir ve çeşitli nedenlere bağlı ortaya çıkan bir rahatsızlık olduğu bilinmelidir. Çocuklarda obezite nedenleri değişiklik göstermekle birlikte son yıllarda çocukluk çağı obezite testinde artış yaşandığı bilinmektedir.

Değişen yaşam düzeni, hareketsizlik ve sağlıksız beslenme yapısı obezite nedenlerinin başında gelir. Ancak tek sebep olarak bunları saymak mümkün değildir. Çocukların genetik ve yapısal durumları da obezite açısından belirleyicidir ve tam nedeninin anlaşılabilmesi için uzman desteği şarttır.

Çocuklarda obezite tedavisine başlamadan önce uzman hekimin çok yönlü kontrolü ve sebebin doğru anlaşılması önemlidir. Vücutta normalden daha fazla yağ birikimi ile kendini belli eden ve çocukluk çağında yani başlangıç aşamasında tedavisi çok daha etkili olabilen obezitenin anlaşılması için bazı pratik yöntemlere başvurulabilir.

Öncelikle anne ve babanın ikisinin de kilolu bir yapıya sahip olması çocuklarda obezite ihtimalini yüzde seksen oranında artırır. Bu nedenle genetik özelliklerin anlaşılmasıyla obeziteye yatkınlık takibi yapılabilir. Alınan kıyafetlerin kısa süre içinde çocuğun bedenine uymaması ve sık sık değiştirilmesi ihtiyacı ile fiziksel görüntü değişimleri, çocuklarda obezite rahatsızlığının anlaşılması açısından belirleyicidir.

Çocuk Çağı Obezitesi Nedir?

İlerlediği ve önlem alınmadığı takdirde farklı rahatsızlıklara zemin hazırlayabilecek çocuk çağı obezitesi vücuttaki yağ miktarının olması gereken sınırların üzerinde bulunması şeklinde tanımlanabilir.

Obezite rahatsızlığının dünya genelindeki en yaygın ve ciddi hastalıklardan biri olduğu bilinmekle birlikte çocuk çağı obezitesi diğer rahatsızlıklara nazaran daha yeni bir kavramdır. Özellikle günümüz şehir yaşamı pek çok açıdan çocuk çağı obezitesine zemin hazırlayan etkenlerin başında gelir. Ayrıca anne-babaların genetik yatkınlıkları ve yaşam biçimleri, çocuklarda obeziteyi anlamak için başvurulabilecek etkenlerdir.

Çocuk çağı obezitesinde genellikle hiperplazik yağlanma adı verilen bir durumla karşılaşılır. Obezitenin olup olmadığı değerlendirilirken çocuklara yönelik hazırlanan persentil eğrileri kullanılır. 85 persentil üzerindeki çocukların aşırı kilolu olduğu ve 90 persentil üzerindeki çocukların obez olarak tanımlandığı ifade edilebilir. Obezite vücutta yağ oranında meydana gelen artış ile karakterize olduğu için bu hastalığın tanımında vücut kitle indeksi ve yağ oranı ölçümü önemlidir.

Çocuk Obezitesi Hastalık mıdır?

Çocuklarda obezite son yıllarda ciddi artış gösteren hastalıklarından biri olarak kabul edilir ve bu rahatsızlıkla ilgili araştırmalar günümüzde artarak devam etmektedir. Konu dahilinde en çok merak edilen sorulardan biri de “Çocuklar yeme bozuklukları ve çok yeme nedeniyle mi obez oluyor yoksa hastalık kaynaklı mı obez oluyorlar?”

Aslında bu süreç çift yönlü değerlendirilebilir ve bazı belirtilerin hormonal ve yapısal bozukluklara bağlı geliştiği ifade edilebilir. Fakat çocuklarda obezite tedavisi uygulanırken çoğunlukla şişmanlığa sebep olabilecek herhangi bir hormonal sorunun bulunmaması dikkat çeker. Dolayısıyla genelde aşırı ve sağlıksız beslenmeye bağlı obezite daha yaygındır. Bu obezite türü için basit obezite tanımı yapılır. Obezite çok yönlü incelenmesi gereken bir hastalıktır ve ailesel yapı, çevresel etkenler, beslenme biçimi, hormonal faktörler hep birlikte değerlendirilmelidir.

Çocuklarda Obezite Kaç Kiloda Başlar?

Bugün neredeyse her 4 çocuktan birinin kilo problemi yaşadığı düşünülmektedir. Dolayısıyla çocuklarda obezite konusunda ne kadar erken önlem alınırsa o kadar iyidir.

Çocuklarda obezitenin başlangıç kilosu hesaplanırken vücut kitle indeksi üzerinden değerlendirme yapılır. Vücut kitle indeksi, kilonun boy uzunluğunun karesine bölünmesi ile hesaplanır. Dolayısıyla yetişkinlerde olduğu gibi obezite için sabit rakamlardan söz etmek mümkün değildir. Çocuğun boy-kilo dengesi aynı zamanda yağ-kas kütlesi göz önünde bulundurularak teşhis gerçekleştirilir.

Çocuklarda yaş aralıklarına bağlı olarak boy ve kilo durumu sürekli değiştiği için net rakamlar doğrultusunda obezite tanımı yapmak doğru olmayabilir. Uzmanlar tarafından belirlenen vücut kitle indeksi rakamları ve çocuğun yaşına göre boy-kilo durumu değerlendirilir.

Çocuklarda Obezite Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda obezite belirtileri incelenirken çok sayıdan unsurdan söz etmek mümkündür. Aşağıdaki belirtiler çocukluk çağı obezitesini anlamak için faydalı olabilir:

• Aşırı yorgunluk durumu
• Fiziksel etkinliklerde sorun yaşama
• Alınan kıyafetlerin çocuğun vücuduna uymaması ve sık sık değiştirilmesi
• Aşırı terleme
• Kaygı ve güvensizlik
• Erken ergenlik
• Eklem ağrısı
• Nefes alıp verme sırasında yaşanan sorunların varlığı
• Horlama ya da uyku düzensizliği

Çocuklarda Obezite Önlenebilir mi?

Çocuklarda obeziteyi anlamak için mevcut tetikleyicilerin farkında olmak gerekir. Örnek olarak ailede özellikle anne ya da babada fazla kilo mevcutsa bu durum çocuklara yüksek risk oranı olarak yansıyacaktır. Ayrıca yaşam biçimi hareketsiz olan ve çoğunlukla hazır gıdalarla beslenen çocuklarda yine obezite riskinin normalden fazla olacağı öngörülebilir. Elbette tanı koyma işlemi uzman bir hekim onayında gerçekleştirilmelidir. Ancak obezite rahatsızlığı başlamadan çocuğun bu hastalığa yatkınlık derecesi anlaşılarak önlem almak mümkündür.

Çocuklarda obezite risk ve ihtimali, bir uzman kontrolü ile belirlenerek ileriye dönük beslenme ve yaşam biçimi önerileri hekim tarafından sunulabilir. Çocuklarda obezite belirtileri görmeden ve hastalık başlamadan önce önlem almak hayat boyu daha sağlıklı yaşayabilmek açısından faydalı olacaktır.

Çocuklarda obeziteyi önlemek için sağlıklı beslenme düzenini korumak ve hareketli yaşam; çocukluk çağından itibaren kazandırılması gereken alışkanlıklar arasında yer alır. Bu nedenle ailenin yaşam düzeni ve alışkanlıkları oldukça önemlidir. Çocuklar genellikle davranışları inceleme yoluyla yeni alışkanlıklar edinir. Bu sebeple ailenin beslenme düzeni dahi çocuğun yaşamının şekillenmesinde önemli rol oynar. Ailenin sağlıklı yaşam konusunda gayretli tutumu çocuk için de zamanla yerleşik bir davranış halini alabilir.

Çocuklarda Obezitenin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Çocuklarda obezite tedavisi uygulanırken birden fazla yöntem tercih edilebilir. Öncelikle uzman doktor onayı bu rahatsızlığın tedavisi noktasında mutlaka gereklidir. Yine uzman bir diyetisyen tarafından verilen tıbbi beslenme ya da diyet çocuklarda obezite tedavisinde sıklıkla uygulanır. Diyet tedavisinde çocuğun yapısı ve vücudunun ihtiyacına göre ideal bir beslenme düzeni sağlamak amaçlanır. Aynı zamanda sağlıklı gıdalar yönünden zengin bir liste oluşturulur.

Diyet uygulaması kesinlikle uzman onayı ve desteği olmadan uygulanmamalıdır. Kulaktan dolma bilgilerle takip edilecek diyet uygulamaları çocuk için faydalı olmayacağı gibi zararlı da olabilir. Her bireyin ve özellikle gelişme çağındaki çocukların ihtiyaçları kendine özgüdür. Dolayısıyla önce obezitenin kaynağı anlaşılmalı ve buna yönelik doğru bir beslenme planı ile ilerlenmelidir.

Uzman hekim tarafından gerekli test ve teknik tetkikler yapılarak çocuklarda obezite sorununa karşı ideal bir diyet programı oluşturulur. Bununla birlikte egzersiz tedavisi, farmakolojik tedavi yöntemleri ve davranış değişikliği tedavisi gibi teknikler tercih edilebilir.

Özellikle davranış değişikliği tedavisi, psikolojik kaynaklı yeme bozukluklarında ve bu nedenle gelişen obeziteler de sıklıkla kullanılan tedavi yöntemleri arasında yer alır. Bu tedavilerin etkili olmadığı düşünüldüğünde ya da ihtiyaç duyulması halinde cerrahi tedavi yöntemlerine başvurulabilir ancak çocukluk çağında zorunlu olmadıkça diğer yöntemlerin uygulanması önerilir.

Çocuklarda obezite hastalığının önüne geçmek için gerekli önlemleri almak ve tedavileri uygulamak; alanında uzman hekim desteği ile mümkündür. HiDoctor’ın online doktor hizmeti ile çocukluk çağı obezitesi konusunda destek almak isteyen ebeveynler için ev konforunda hizmet sunulur. HiDoctor’ın uzman diyetisyenleri aracılığıyla çocuklarda obezitenin önüne geçmek için beslenme önerileri ve diyet programları alabilirsiniz.