Umutsuz duyguların çevremizi sardığı, hiç çıkış yolu göremediğimiz tablolar, hayatlarımızın belirli dönemlerinde mutlaka olmuştur. Bu dönemlerde, kimi zaman bir ayrıntının içerisinde kalır ve orada aylarımızı geçiririz, kimi zaman da ayrıntıdan ayrıntıya takılır, panik halinde günlerimizi heba ederiz. Her iki senaryoda da tablonun tamamını görememek bizleri umutsuzluk ve çaresizliğin kucağına iter. Böyle zamanlarda hiç bir durum göründüğü gibi, Yardım ise uzakta değil. HiDoctor üzerinden psikolojik danışmanlarımıza ulaşarak bu durumun içerisinden bir kaç seans içerisinde çıkmanız mümkündür.
İnsanlar hayatının belirli bir döneminde veya bir olay karşısında aşırı umutsuzluk veya çaresizlik duygusuna kapılabilir. Bu duygunun tüm yaşamlarını ve gelecek planlamalarını etkilemeye başlaması ve kronik bir hal alarak yaşamsal döngülerinin bozulmasına yol açması, karamsarlık hissiyatının psikolojik yapılarına yerleşmesine sebep olur. Bu durumda daimî olarak, her olay veya kişiye karşı olumsuz düşünce geliştirme eğilimi gösterebilirler ya da herhangi bir durumu “iyi” olarak nitelendirmeleri oldukça zorlaşabilir.
Karamsarlık; olumsuz düşünce eğiliminin ayrım gözetilmeden her olay ve duruma karşı veya kişilere dair geliştirildiği bir ön yargı sarmalıdır. Bu ön yargı sebebiyle insanlar yaşanan süreçleri değerlendirirken duygusal sağlıklarına zarar verebilirler. Aynı zamanda karamsarlığın depresyon hastalığıyla da çok güçlü bir ilişkisi bulunur. Bazı zamanlarda aşırı karamsarlığın depresyona sürüklediği vakalar olmakla birlikte depresyonun da en temel belirtileri arasında ümitsizlik ve karamsarlık yer alır.
Umutsuzluk psikoloji alanının araştırma konuları arasında yer alan pek çok hastalık için tetikleyici unsurlardan biridir. Zaman zaman bu hastalıkların bir belirtisi olmasının yanı sıra, umutsuzluğun da kendine ait belirtilerinin olması mümkündür.
Bunlar arasında geleceğe dair kötü senaryoların yoğun şekilde üretilmesi ve bunlara inanılarak kötü hissedilmesi duygusu başta yer alır. Öte yandan en ufak bir rahatsızlık karşısında bile ileri seviye karamsarlık göstermek de umutsuzluğun ortaya çıkışında görülen belirtilerden biridir.
Karamsarlığın ileri boyutlara ulaşarak hayatı olumsuz etkilediği durumların önüne geçilmesi, depresyon gibi derin rahatsızlıklara etken olmaması adına psikolojik destek alınması önemlidir.
Umutsuzluk için öncelikle psikiyatri bölümünden destekleyici ilaç tedavileri ve teşhis almak adına randevu alınmalıdır. Ardından umutsuzluk testi ve terapi yöntemleri yoluyla yaşanan duruma profesyonel müdahale yapılabilmesi için psikolog randevusu alınmalıdır.
İnsan psikolojisinin negatif etkilendiği pek çok farklı etken ve olay söz konusudur. Karamsarlık hissinin yoğun yaşanmasında da bu etkenlerin rolü vardır.
Çaresizlik ve umutsuzluk gibi negatif duyguların düşünceleri ele geçirerek hayatı etkilediği durumlarda yaşam rutininde bazı bozulmalar meydana gelebilir. Bu bozulmalar altta yatan psikolojik hastalıklardan kaynaklanabileceği gibi ani yaşanmışlıklar ve yoğun stres sebebiyle de gelişebilir.
Benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk gibi ileri seviye karamsarlık belirtileri genellikle bağıl psikolojik hastalıkların bir belirtisi olarak kendini gösterir.
Bebeklerin ve çocukların psikolojik rahatsızlıkları veya sendromları yetişkinlere oranla daha fazla olay odaklıdır. Yaşanan travmatik durumlar karşısında çocukların psikolojilerindeki olumsuz etkilenme; kendini umutsuzluk benzeri duygularla gösterebilir.
Bunun dışında bağıl psikolojik rahatsızlıkların söz konusu olduğu durumlar yaşanabileceği gibi genetik yatkınlığa bağlı psikolojik hastalıkların bir belirtisi olarak da karamsar ruh halinin ortaya çıkması mümkündür.
Hamilelik dönemi her kadın için farklı psikolojik dönüşümlerin yaşandığı bir süreçtir. Bazı gebeliklerde yoğun strese bağlı depresyon belirtileri ve ümitsizlik, karamsarlık gözlemlenebilir. Bu durumun altında yatan sebepler genelde hormonal dengesizliğin getirdiği duygusal karmaşa veya bağıl psikolojik hastalıkların yoğun baskısıdır.
Hamilelik döneminde yaşanan aşırı umutsuzluk nedenleri tespitinde hastaların gebeliğe dair hissiyatları önemli bir rol oynar. Doğum korkusu, gelecek kaygısı, annelik vasfına yönelik yoğun stres altında hissetme gibi şikayetler değerlendirilerek gerekli tetkikler bu bağlamda incelenir.
İleri yaştaki bireylerin psikolojileri ve ruhsal sağlıkları diğer insanlara oranla daha hassastır. Bu durumun temel sebeplerinden biri zamanla olaylara, durumlara, hislere ve duygulara bağlı oluşan duygusal aşınmalardır.
Duygusal aşınmalar nedeniyle yaşanabilecek olası negatif durumlara verilen tepkiler ve bu durumların psikolojilerinde yaratacağı hasarlar artış gösterebilir. Bazen de yaşamın rutin yapısı ileri yaştaki bireylerin ümitsizlik hissiyatına kapılmalarına sebep olabilir.
Duygusal bozuklukların ve psikolojik hastalıkların sebepleri birbirinden farklıdır ve ortaya çıkış şekilleri de nedenlerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak ani gelişen (akut) sendromlar genel olarak bazı olaylar sonrasında ortaya çıkar.
Anlık umutsuzluk da bunlardan biridir ve kronik bir hale gelmemesi adına profesyonel destek alınması faydalıdır. Böylece çaresizlik nedenleri ve yaşanan ani duygu durum değişimlerinin bağlı olduğu diğer hastalıklar tespit ve tedavi edilebilir.
Umutsuzluk çeşitleri derinlik, ilerleme hızı ve sebeplerine bağlı olarak birbirinden ayrılabilir. Anlık gelişen ya da kronik hale gelen umutsuzluk ve karamsarlık sendromlarının her biri; farklı değerlendirme ve tedavi süreçlerine tabidir. Bunların altında yatan bağıl sebepleri ya da evirilebilecekleri hastalıkları tespit etmek adına çeşitli tetkiklerin yapılması ve uzman hekim kontrolünde bir teşhis süreci başlatılması gerekir.
Kronik karamsarlığın teşhisinde uzman hekim muayenesi ve çeşitli tetkik değerlendirmeleri yapılır. Bu değerlendirmeler arasında yaygın olanlardan biri Aaron T. Beck tarafından 1974 yılında bilimsel makale yoluyla yayımlanan Beck umutsuzluk ölçeği değerlendirme çalışmalarıdır. Bu ölçek doğrultusunda bireylerin karamsarlık düzeyleri, yaşadıkları psikolojik değişimin boyutları ölçülür.
Karamsarlık tanısı sürecinde değerlendirmeye alınan farklı belirtilerden birkaçı şu şekilde sıralanabilir:
Tanı döneminde hastaların gösterdiği yandaş belirtiler de dikkate alınarak, ani veya kronik karamsarlık tespiti yapılabilir. Kullanılan farklı test ve değerlendirme ölçekleri ile; yapılan muayene sonrası hekimin görüşleri karşılaştırmalı olarak uygun zeminde birleştirilir. Belirtilerin de tanıya uygun olması halinde kişilere kronik karamsarlık tanısı konur.
Umutsuzluk tedavisi için psikiyatrik ilaç tedavi yöntemleri kullanılmakla birlikte en verimli destek psikolojik terapilerle sağlanır. Belirli bir planlama dahilinde hastanın ihtiyaç duyduğu ölçüde gerçekleştirilen terapi görüşmeleri sonrasında belirtilerde azalma hedeflenir.
Umutsuzluk ölçeği gibi özel tespit tekniklerinin kullanımı tedavinin planlamasında önemli bir rol oynar.
Umutsuzluğun üstesinden gelmek isteyen bireylerin öncelikle profesyonel yardıma başvurmaları gerekir. Bu desteğin ardından ümitsizlik anlamı bireylerin zihninde daha geniş şekilde değerlendirilebilir.
Bilhassa psikolojik terapi desteklerinin ardından hastaların umutsuzluğa ve karamsarlığa olan bakış açıları değişerek mücadelede daha etkin rol almaları sağlanabilir.
Hastalık veya sendromların tümünde olduğu üzere karamsarlık sendromunun iyileşme sürecinde de farklı kriterler etkin rol oynar. Altta yatan hastalıkların keşfi, tedavi yöntemlerinin etkinliği, hastanın uzman tavsiyesine uygun hareket etmesi gibi unsurlarla birlikte her birey için farklı bir iyileşme süreci söz konusu olabilir.
Karamsarlık gibi hayatı oldukça olumsuz etkileyebilen, kronik hale gelmesiyle birlikte farklı psikolojik rahatsızlıkları tetikleyebilen sorunlarda alınan psikolojik desteğin niteliği son derece önemlidir.
Alanında uzman psikologlar ile online terapi desteği almanızı sağlayan HiDoctor sayesinde; dilediğiniz zaman, kendi konfor alanınızda yaşadığınız sorunları profesyoneller aracılığıyla aşabilirsiniz. Tüm tıbbi tetkik ve muayene hizmetlerinde evde sağlık uygulamaları sunan HiDoctor ile; psikolojik danışmanlık hizmetlerinden de online olarak faydalanabilirsiniz.
Alanında uzman hekimler tarafından yapılan muayene ve tetkiklerin ardından hastada var olan belirtilerin değerlendirilmesiyle birlikte umutsuzluk (kronik karamsarlık) tanısı konur.
Hastalığın süreci hastanın fiziki ve psikolojik özelliklerine, çevresel faktörlere, tedaviye olan uyumuna bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
Umutsuzluğun aşırı seviyelere ulaştığı ve karamsar düşünceler sebebiyle yoğun gelecek kaygısının ve stresin yaşandığı durumlar, hastaların farklı psikolojik rahatsızlıklara yakalanmasına sebep olabilir.
Umutsuzluğun en negatif yönü insanların geleceğe ve geçmişe olan bakış açılarında daimî olarak olumsuz senaryolara eğilim göstermeleridir. Bu durum özellikle geleceğe dair somut adımlar atmalarına engel olur.
Umutsuzluk tedavisinde kullanılan ilaçlar kimyasal madde desteğiyle bireylerin zihinsel faaliyetlerinde rahatlama yaratmayı amaçlar.