Dünya üzerindeki birçok yetişkin ve çocuk öğrenme problemleri ile mücadele etmektedir. Bu mücadele; okul, iş ve aile yaşantısını doğrudan etkileyebilecek güçtedir. Siz de çocuğunuzun, sevdiğiniz birinin ve hatta kendinizin öğrenme güçlüğü yaşayabileceğinden şüphelenebilirsiniz.
Diğer yandan, disleksi olarak da bilinen bu problemin ne olduğunu anlamak ve onu yakından tanımak, hastalığı kontrol altında tutmanızı kolaylaştıracaktır.
Peki, öğrenme güçlüğü nedir? Hemen cevaplayalım!
Bir bireyin öğrenme, anlama, iletişim kurma şeklini etkileyen güçlüğe öğrenme güçlüğü denir. Toplumda daha çok disleksi olarak tanınan öğrenme güçlüğü, her bireyde farklı etkilere sebep olur. Teşhisler hafif, orta veya şiddetli olarak sınıflandırılabilir.
Disleksi Ne Demek?
Dil becerilerinin eksikliğinden kaynaklanan öğrenme güçlüğüne disleksi adı verilir. Kökeni nörolojik temellere dayanır ve insanların belirli dil becerisiyle, özellikle de düzgün okuma ile mücadele etmelerine neden olur.
Disleksi hastaları kelimeleri tanıma konusunda yetersizdir. Bir disleksi hastası, iyi bir eğitimle okuma ve heceleme gibi sorunların üstesinden gelse bile kompozisyon oluşturma gibi karmaşık dil becerilerinde sorun yaşar. Terapi ve duygusal destekle bu durum da bir süre sonra kontrol altına alınabilir.
Özgül Öğrenme Güçlüğü Ne Anlama Gelir?
Bir bireyin dinleme, düşünme, konuşma, yazma, matematiksel hesaplamalar yapma yeteneklerini engelleyen koşullara özgül öğrenme güçlüğü adı verilir. Bu yeteneklerde oluşan güçlükler bireye özgüdür ve çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. Çoğu zaman tanı koymak, hastada bıraktığı etkiyi belirlemek zor olabilir. Genel olarak özetleyecek olursak, bir kişinin zeka seviyesinde sorun yoksa, buna rağmen yaş ve yetenek düzeyinde başarı eksikliği varsa özgül öğrenme güçlüğü tanısı düşünülebilir.
Öğrenme Güçlüğü Belirtileri Nelerdir?
Öğrenme güçlüğü yediden yetmişe herkeste görülebilen bir hastalıktır. Hastalığın adı aynı olsa dahi, etki ettiği yaş grubuna göre farklı belirtilerle ortaya çıkabilir. Ancak bütün yaş gruplarında ortak olabilecek bazı belirtiler de mevcuttur:
Okumada ve kelimelerin yazımında zorluk yaşamak
Zaman çizelgesini hatırlayamamak veya yanlış hatırlamak
Görev ve faaliyetlere karşı direnç göstermek
Telaffuz bozuklukları
Çocuklarda Öğrenme Güçlüğü Belirtileri
Uzmanlar çocuklarda öğrenme güçlüğü belirtilerinin her yaşta farklı şekilde ortaya çıktığını savunmaktadır. Biz de içeriğimizin bu bölümünde öğrenme güçlüğü belirtilerini yaş gruplarına göre inceledik.
Okul öncesi öğrenme güçlüğü belirtileri şunlardır:
Sayılar, şekiller ve alfabedeki harfler karışık gelir.
Kalem ve boya setlerini kontrol etmede zorluk yaşanır.
Kelimeleri sıklıkla yanlış telaffuz eder.
Anlatılan yönergeler izlenemez.
Düğme, fermuar gibi eylemleri yerine getiremez.
5 yaş öğrenme güçlüğü belirtileri şunlardır:
Kelimelerin yazımında sık sık hata yapar.
Sayıları anlamada zorluk yaşar.
Yaşıtlarına göre öğrenme süreci oldukça yavaştır.
Sesleri birleştirip kelime haline getirmek neredeyse imkansızdır.
1.sınıf öğrenme güçlüğü belirtileri şunlardır:
El yazısı kötüdür.
Yapılan organizasyonlara uyamaz.
Kelimeleri okuyamaz.
Kelime problemleri çözmekten hoşlanmaz.
Matematik becerisi zayıftır.
Kendini ifade etmekte zorlanır.
Yetişkinlerde Öğrenme Güçlüğü Belirtileri
Milyonlarca yetişkin öğrenme güçlüğüyle mücadele etmektedir. Nöropsikologlar, aynı hastalığa sahip olan yetişkinlerde farklı belirtilerin tespit edildiğini belirtmektedir. Bununla birlikte, ayırıcı tanı belirtilerinin dışında, ortak olarak görülen bazı belirtiler de mevcuttur.
Yetişkinlerde öğrenme güçlüğü belirtileri şu şekilde özetlenebilir:
Telaffuz bozuklukları yaşanır.
Kişi, matematik kavramlarını anlamakta zorlanır.
Verilen talimatlara uymamak için direnç gösterir.
Yol tariflerine uyma konusunda yetersizdir.
Kişi, zaman kavramını anlayamaz.
Öğrenme Güçlüğü Çeşitleri Nelerdir?
Hastalıkların birçoğunda olduğu gibi bu hastalıkta da öğrenme güçlüğü geniş bir şemsiyeyi temsil etmektedir. Hastalık semptom ve ortaya çıkış yerine göre çeşitlere ayrılmaktadır.
Uzmanlar tarafından tanı konulan en yaygın öğrenme güçlüğü çeşitleri şunlardır:
Disleksi
Disgrafi
Diskalkuli
Otistik spektrum bozukluklar
Down sendromu
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu
Öğrenme Güçlüğü Neden Olur?
Öğrenme güçlüğünün nedenleriyle alakalı net bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak nörobilimciler, hamilelik sırasında gelişen hastalıkların ve bebeğin doğumu esnasında ortaya çıkan sorunların bu bozukluğa katkıda bulunduğunu savunmaktadır. Öğrenme bozukluğu bazen tanımlansa dahi net bir neden hala bulunamamıştır.
Disleksi Olan Çocukların Özellikleri
Disleksi olan çocuklar genellikle okul öncesi dönemde belirti gösterir. Basit tekerlemeleri öğrenmekte zorlanırlar ve genellikle çoğu çocuktan daha geç konuşurlar. Okula başladıktan sonra ise okuma, yazma ve heceleme konusunda büyük mücadele verebilirler.
Yaşadıkları durumdan ötürü çocuğunuz utanmış hissedebilir. Bu utanca çoğunlukla öfke, stres gibi duygular da eklenir. Bu nedenle çocuğunuza duygusal destek vermek önemlidir. Çocuğunuzla gurur duyduğunuzu sık sık söylediğinizden ve disleksinin zekayla hiçbir bağlantısı olmadığını yeterince hatırlattığınızdan emin olmalısınız.
Öğrenme Güçlüğü Tanısı Nasıl Konur?
Öğrenme güçlüğüne tanı koymanın birçok yolu vardır. Öğretmen ve ailenin söylemleri ışığında uzman hekimler tarafından değerlendirme yapılabilir. Nörolog, psikiyatrist ve psikolog eş zamanlı hareket eder. Çocuk üzerinde bazı testler uygulanır. Bu testlerin bazısı psikoloji içerikli bazısı ise direkt olarak beyin görüntüleme taramalarını içerir.
Öğrenme Güçlüğü Geçer mi?
Öğrenme güçlüğü kronik bir rahatsızlıktır. Hastalığın tamamen geçmesi imkansızdır. Ancak alınan düzenli eğitimlerle birlikte kişi günlük yaşantısını devam ettirebilecek kadar iyileşme gösterebilir.
Öğrenme Güçlüğü Tedavisi Nasıl Yapılır?
Öğrenme güçlüğü hastalığının tedavisi oldukça çeşitlidir. Örneğin, kişinin bireysel durumu göz önünde tutularak, özel destek sağlanabilir. Görev ve sorumluluklarında yardımcı olunabilir. Bazı öğrenme güçlüğü türlerinde ilaç tedavisi bazen yararlı olabilir. Otizm gibi öğrenme zorlukları için psikolog ve rehberlik yardımı almak hayat kurtarıcıdır.
Öğrenme Güçlüğü Olan Çocuğa Nasıl Yaklaşılmalı?
Öğrenme güçlüğü ile mücadele eden bir çocuğa yaklaşmanın en iyi yolu ona koşulsuz duygusal ve sosyal destek sağlamaktır. Çocuğunuzu müzik, spor gibi çok yönlü aktiviteler için teşvik ederek öz güvenlerini artırmaya yardımcı olabilirsiniz.
Öğrenme güçlüğü yaşayan çocuk, başkalarının yerine getirdiği görevleri yapamadığı kaçınma gibi duygular hissedebilir. Bu durumda çocuğunuzun çabasını takdir etmeli ve hataları olsa dahi çabalarını kutlayabilirsiniz.
Öğrenme Güçlüğü Olan Çocuklara Okulda Yaklaşım Nasıl Olmalı?
Öğrencilerinizden herhangi biri öğrenme güçlüğü yaşıyorsa bir öğretmen olarak çok daha büyük sorumluluk almalısınız. Çocuğun okumayı geç öğrenmesi asla öğrenemeyeceği anlamına gelmediği unutulmamalıdır. Ona verilen görev ve sorumluluklar tekrar gözden geçirilmeli ve gerekirse öğrenciye bireysel talimatlar verilmelidir.
Sınıf içerisinde yalnız hissetmemesi için arkadaşlarıyla uyum içerisinde olabileceği aktiviteler düzenlemek onlar için önemlidir. Bu konuda diğer veliler bilgilendirilmeli ve gerekirse herkes iş birliği içerisinde olmalıdır.
Disleksisi Olan Yetişkinler Ne Yapmalı?
Yaşınız ne olursa olsun hedeflerinize ulaşmak için çabalamaktan vazgeçmemelisiniz. Okuma ve yazma konusunda yardım almaktan çekinmeyin. Çalışıyorsanız işvereninize disleksi olduğunuzu bildirin ve gerekirse yasal haklarınız konusunda ayarlamalar yapmasını isteyin.
Ayrıca mümkünse profesyonel destek almaktan çekinmeyin. HiDoctor olarak, sunduğumuz online terapi hizmeti ile sorunlarınızı birlikte çözüyoruz. Siz de hemen randevu alıp daha sağlıklı bir hayata adım atın. Yalnız olmadığınızı ve sizi seven insanlarla birlikte bu savaştan galip çıkacağınızı unutmayın!
Her birey farklı bir karaktere sahiptir ve potansiyel davranış kalıpları bu karakter çevresinde gelişir. Bu nedenle insan kişiliğini anlamak, psikologlar için bile uğraş gerektiren oldukça karmaşık bir iştir. Neyse ki, zihnin gizemlerini çözmeye yardımcı olan ve insan kaynaklarından askeriyeye kadar birçok farklı alanda kullanılan güvenilir araçlar var. Bunlardan biri de Minnesota çok yönlü kişilik envanteridir. […]
Çocukların en önemli değişikliklere adım attığı çağlardan birisi okul çağıdır. Okul çağı, çocukların sosyal, fiziksel ve duygusal gelişimlerinin hızlandığı ve önemli değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu süreçte çocuklar, etkileşim kurduğu kişilere karşı çeşitli davranış problemleri geliştirebilir. Başta kolayca fark edilmeyen problemler, çocukların hem akademik başarılarını hem de sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuklar, doğal olarak, […]
Cömertlik, sadece maddi yardımla sınırlı olmayıp zaman, emek ve ilgi gibi pek çok biçimde ifade edilebilir. Toplumsal hayatta önemli bir yere sahip olan bu davranış kalıbı, bireyin sadece çevresine değil, kendi psikolojik iyi oluşuna da katkı sağlamaktadır. Araştırmalar, cömertlik pratiklerinin kişilerin topluma ve sevdiklerine yarar sağlayabilmesinden dolayı kendilerini yeterli hissetmesi, kendinden ve yaptığından tatmin olmuşluk […]
Dr. Nossrat Peseschkian tarafından geliştirilen Pozitif Psikoterapi, insanın içinde bulunduğu duruma farklı açılardan bakabilmeyi amaçlar. Bu sebeple, kişilerin sorunlarına/çatışmalarına çözüm ararken bireysel, toplumsal, biyolojik ve sosyolojik boyutlardan yaklaşır. Pozitif Psikoterapi ekolünün temelini Denge Modeli oluşturur. Denge Modeli, 4 temel alan üzerinde durmaktadır. Beden ve duyular İş ve Başarı İlişkiler Gelecek ve Fantezi Ruhsal açıdan sağlıklı […]
Çoğu insan, kendisini yetenekli ve dayanıklı olarak nitelendirmeyi sever. Nitekim, güçlenmiş, zorluklara göğüs germiş ve yaşamının kontrolünü eline almış bir insan olmak, her bireyi mutlu eder. Ancak bazen, ne kadar güçlü olduğumuzu düşünürsek düşünelim, diğer insanların yardımına ihtiyacımız olduğunu gösteren olaylar ortaya çıkar. Bazı insanlar bu durumlarda kendini zihinsel ve duygusal olarak sıkışmış hissederken; bazı […]
Her insan, bazı zamanlarda kaygı ve stres duygularını arttıran, işte veya kişisel yaşantısında konsantrasyon güçlüğüne neden olan düşüncelerle meşgul olduğu bir dönem yaşar. Geçmiş ve gelecekle ilgili bu rahatsız eden düşünceler, o anda var olmayı ve şimdiki zamanda mutlu olmayı engeller. İşte, tam da bu noktada bilinçli farkındalık egzersizleri devreye girer! Mindfulness olarak da bilinen […]
İyi bir yaşam, her şeyden ve herkesten önce, kişisel olarak kendinize uygun bir yaşamdır. Peki, kendinizi iyi tanımadan, size ve ihtiyaçlarınıza uygun bir hayat inşa etmeniz mümkün müdür? Ne yazık ki, çoğu kişi için bu mümkün değildir. Onlar için yaşam uçsuz bucaksız bir okyanusta akıntıyla yolculuk etmek gibidir. Peki, bu yolculuk nasıl dizginlenir? Bahsi geçen […]
Her canlının içinde benliğinin odak noktası yatar. Örneğin; bir fincan kahvenin özü çekirdektir, etin özü proteindir. İnsanın özü ise kendisidir. Herşey özüyle birlikte güzeldir. İnsan da bu kurala dahildir. Çünkü kendi gibi olamayan herkes, er ya da geç toplum tarafından arzulanan ve kabul edilen normlara sürüklenir. Bütün bireylerin herkesleştiği ve kimsenin kendisi gibi olamadığı bir […]
