DEHB, yani “dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu” psikolojik kaynaklı bir rahatsızlık olarak bilinir. Özellikle çocuklarda görülen bu rahatsızlığın tanımlanması ve daha sonra DEHB olan çocuğa doğru şekilde yaklaşılması çocuğun sağlığı açısından oldukça önemlidir.
DEHB Nedir?
DEHB sorunu yaşayan çocuklar genelde hiperaktivite durumuna bağlı olarak belli bir yerde sabit durma ve dikkatini bir noktaya toplama konusunda sorun yaşar. Bu durum bireylerde konsantrasyon sorunlarına ve iletişimde farklılıklara yol açabilir.
Hiperaktivite ve dikkat eksikliği ile karakterize olan bu bozukluk tanımlandığı ve çözüm üretildiği takdirde bireyin yaşamının çok daha kolay hale gelmesi mümkündür.
DEHB Semptomları
DEHB semptomları öncelikle dikkat dağınıklığı ile kendini gösterir. Buna bağlı olarak çocuklarda unutkanlık, hayal kurmaya eğilim ve fazla hareketlilik görülmesi olasıdır. Ödevini bitirmekte zorlanma ya da sık sık bir şeyleri kaybetme davranışı da sıklıkla görülür.
Farkında olmaksızın karşıdaki kişinin sözünü kesme ya da sürekli konuşma davranışı gözlenebilir. Bu davranışlar her çocukta belli oranlarda görülebilir. Ancak DEHB bu süreçle karıştırılmamalıdır.
Yukarıda sayılan semptomlar devamlılık gösterdiği zaman dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısından şüphe etmek yerinde olacaktır.
DEHB Tipleri
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu için temel bazı sınıflandırmalar yapılmıştır. Buna göre DEHB’nin 3 farklı alt tipinden söz edilmiştir.
Hiperaktivite sorununun ön planda olduğu sınıflandırma,
Dikkat eksikliğinin ön planda olduğu sınıflandırma
Her ikisinin de görüldüğü DEHB sınıflandırması mevcuttur.
DEHB’ye Ne Sebep Olur?
DEHB’nin sebepleri incelendiğinde birden fazla etkenin rol oynadığı görülebilir. Özellikle genetiğin rolü bu rahatsızlıkta ön plandadır ve yaklaşık %80-90 dolaylarında etkilidir. Bununla birlikte çevresel biyolojik etkenlerin de dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu konusunda etkili olduğu görülebilir.
Alkol ve sigara benzeri zehirli maddelere maruz kalınması sonucu beyinde nörolojik sorunların yaşanması da DEHB’ye yol açabilir.
DEHB konusunda en çok merak edilen konulardan birisi ebeveynlerin yanlış davranışı sonucu oluşup oluşmadığıdır. Elbette yanlış tutum ve tavır çocuğun farklı psikolojik sorunlar yaşamasına neden olabilir ya da bunları tetikleyebilir. Ancak dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu konusunda daha çok yukarıda sayılan etkenler ön plandadır.
DEHB ve Anksiyete Arasındaki İlişki
Anksiyete yani kaygı, her insanda belli ölçüde rastlanabilen doğal bir durumdur. Ancak kaygının aşırı görüldüğü ve devamlılık gösterdiği durumlarda kaygı bozukluğundan şüphe etmek gerekebilir. Peki DEHB ve anksiyete arasındaki ilişki nasıldır?
Bu sorunu yaşayan kişilerin aceleci davranışları ve dikkat eksiklikleri nedeniyle sık sık hata yapması olasıdır. Örneğin bir öğrencinin iyi planlama yapamadığı durumda ödevini unutması ya da zamanında yetiştirememesi söz konusu olabilir. Buna bağlı olarak günlük sorunlardan kaynaklı devamlı tedirginlik yaşanabilir.
DEHB’de görülen endişe durumu, kaygı bozukluğundan ayırt edilmesi gereken bir durumdur. Bu ayrımı yapmanın en kolay ve sağlıklı yolu uzman desteğine başvurmaktır. Kaygı bozukluğunun DEHB ile ayırt edilmesinin en önemli yöntemlerinden birisi endişenin kaynağını incelemektir.
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu; çevresel, biyolojik ve genetik etkenlerin etkileşimi ile ortaya çıkan ve beyni etkileyen bir rahatsızlıktır.
HiDoctor alanında uzman online psikologlar eşliğinde DEHB tanılı bireyler için evinizin konforunda terapi desteği almanızı sağlar. HiDoctor aracılığıyla terapiye kolaylıkla başvurabilir, geç kalmadan psikolog desteği alabilirsiniz.
Her birey farklı bir karaktere sahiptir ve potansiyel davranış kalıpları bu karakter çevresinde gelişir. Bu nedenle insan kişiliğini anlamak, psikologlar için bile uğraş gerektiren oldukça karmaşık bir iştir. Neyse ki, zihnin gizemlerini çözmeye yardımcı olan ve insan kaynaklarından askeriyeye kadar birçok farklı alanda kullanılan güvenilir araçlar var. Bunlardan biri de Minnesota çok yönlü kişilik envanteridir. […]
Çocukların en önemli değişikliklere adım attığı çağlardan birisi okul çağıdır. Okul çağı, çocukların sosyal, fiziksel ve duygusal gelişimlerinin hızlandığı ve önemli değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu süreçte çocuklar, etkileşim kurduğu kişilere karşı çeşitli davranış problemleri geliştirebilir. Başta kolayca fark edilmeyen problemler, çocukların hem akademik başarılarını hem de sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuklar, doğal olarak, […]
Cömertlik, sadece maddi yardımla sınırlı olmayıp zaman, emek ve ilgi gibi pek çok biçimde ifade edilebilir. Toplumsal hayatta önemli bir yere sahip olan bu davranış kalıbı, bireyin sadece çevresine değil, kendi psikolojik iyi oluşuna da katkı sağlamaktadır. Araştırmalar, cömertlik pratiklerinin kişilerin topluma ve sevdiklerine yarar sağlayabilmesinden dolayı kendilerini yeterli hissetmesi, kendinden ve yaptığından tatmin olmuşluk […]
Dr. Nossrat Peseschkian tarafından geliştirilen Pozitif Psikoterapi, insanın içinde bulunduğu duruma farklı açılardan bakabilmeyi amaçlar. Bu sebeple, kişilerin sorunlarına/çatışmalarına çözüm ararken bireysel, toplumsal, biyolojik ve sosyolojik boyutlardan yaklaşır. Pozitif Psikoterapi ekolünün temelini Denge Modeli oluşturur. Denge Modeli, 4 temel alan üzerinde durmaktadır. Beden ve duyular İş ve Başarı İlişkiler Gelecek ve Fantezi Ruhsal açıdan sağlıklı […]
Çoğu insan, kendisini yetenekli ve dayanıklı olarak nitelendirmeyi sever. Nitekim, güçlenmiş, zorluklara göğüs germiş ve yaşamının kontrolünü eline almış bir insan olmak, her bireyi mutlu eder. Ancak bazen, ne kadar güçlü olduğumuzu düşünürsek düşünelim, diğer insanların yardımına ihtiyacımız olduğunu gösteren olaylar ortaya çıkar. Bazı insanlar bu durumlarda kendini zihinsel ve duygusal olarak sıkışmış hissederken; bazı […]
Her insan, bazı zamanlarda kaygı ve stres duygularını arttıran, işte veya kişisel yaşantısında konsantrasyon güçlüğüne neden olan düşüncelerle meşgul olduğu bir dönem yaşar. Geçmiş ve gelecekle ilgili bu rahatsız eden düşünceler, o anda var olmayı ve şimdiki zamanda mutlu olmayı engeller. İşte, tam da bu noktada bilinçli farkındalık egzersizleri devreye girer! Mindfulness olarak da bilinen […]
İyi bir yaşam, her şeyden ve herkesten önce, kişisel olarak kendinize uygun bir yaşamdır. Peki, kendinizi iyi tanımadan, size ve ihtiyaçlarınıza uygun bir hayat inşa etmeniz mümkün müdür? Ne yazık ki, çoğu kişi için bu mümkün değildir. Onlar için yaşam uçsuz bucaksız bir okyanusta akıntıyla yolculuk etmek gibidir. Peki, bu yolculuk nasıl dizginlenir? Bahsi geçen […]
Her canlının içinde benliğinin odak noktası yatar. Örneğin; bir fincan kahvenin özü çekirdektir, etin özü proteindir. İnsanın özü ise kendisidir. Herşey özüyle birlikte güzeldir. İnsan da bu kurala dahildir. Çünkü kendi gibi olamayan herkes, er ya da geç toplum tarafından arzulanan ve kabul edilen normlara sürüklenir. Bütün bireylerin herkesleştiği ve kimsenin kendisi gibi olamadığı bir […]
