
16 Ara Neden Erteleriz? Erteleme Döngüsünü Kırın
Neden erteliyoruz? Sabah alarmlarımızı 5 dakika daha ötelemekle başlayan erteleme serüvenimiz çoğunlukla gün boyu devam ediyor. Aslında yaşamımızda çok sayıda aksaklığa, iş yüküne sebep olan ve bizi zihinsel olarak da yoran erteleme davranışından neden kurtulamıyoruz?
Erteleme temel olarak tembellikle ilişkilendirilse de aslında durum pek de sanıldığı gibi değil. Bu davranış kökeninde çok sayıda farklı psikolojik olgu barındırıyor. Aslında çok istediğimiz halde içinden çıkamadığımız erteleme döngüsünün nedenlerini ve kurtulma haritasını sizlerle paylaşacağız.
Erteleme Nedir?
Erteleme davranışı; en temel haliyle zamanında bitirilmesi gereken işlerin herhangi bir gerekçe olmamasına rağmen ötelenmesi ve ileri tarihe atılmasıdır. Aslında çok masum bir davranış olarak uyguladığımız alarm ertelemesi, diğer günlük ötelemelerimizin yalnızca bir örneğidir.
Erteleme bir aşamaya kadar olağan ve evrensel olarak kabul edilen bir davranış modelidir. Ancak bu davranışın sıklıkla tekrarlanması hem yaşamda ciddi kırılmalar yaşanmasına yol açabilir hem de belli sorunların neticesi olabilir. Dolayısıyla erteleme döngüsünden bir türlü çıkamadığınızı düşünüyorsanız öncelikle bu durumun sebeplerini netleştirmeli ve buna göre bir yol haritası çizmelisiniz. Tek başınıza süreci ilerletmekte zorluk yaşıyorsanız bir uzman desteğine başvurabilirsiniz.
Neden Erteleme Davranışında Bulunuruz?
Sık sık erteleme eğilimi olan kişiler, aynı oranda tembellik tavrıyla suçlanmaya alışıktır. Aslında erteleme alışkanlığı gösteren insanları suçlamak ya da durumu tembellik gibi farklı davranışlarla bağdaştırmak doğru bir hareket değildir. Burada mesele tembelliğin olumlu ya da olumsuz karşılanması konusundan çok ötedir.
Esas olan erteleme davranışının kökenindeki tetikleyicilerin çoğunlukla tembellikle ilgisi olmamasıdır. Bununla birlikte çok sayıda psikolojik etken bizi ertelemeye yönlendirebilir. Örneğin kendi yaşamımızda kontrolsüzlük hissettiğiniz ve denetimi ele alma ihtiyacı duyduğunuz durumlarda erteleme davranışına başvurmanız olasıdır. Ya da yaşamdan aldığınız keyif yeterli değildir ve mutluluk arayışınızı sorumlulukları erteleyerek göstermeyi seçiyor olabilirsiniz.
Onaylanmama veya başarısızlık korkusu, belirsizlik duygusu gibi temel süreçler de ertelenmişliklere yol açar. Enerjinizin tükendiğini hissettiğiniz, özgüven sorunları yaşadığınız her an erteleme eğiliminde olduğunuz zamanlara işaret eder.
Erteleme Davranışından Kurtulmayı Ertelemeyin!
Bugüne kadar erteleme davranışınızı değiştirememiş olabilirsiniz. Fakat bugün bu durumu değiştirmek için en iyi yerdesiniz. Tam da şimdi erteleme davranışından kurtulmak için bu yazıyı okuyorsunuz ve bunu ertelememek için geçerli sebepleriniz var.
Pek çok kez erteleme döngüsünden çıkmak için çaba göstermiş ve kendinizi yine aynı sürecin içinde bulmuş olabilirsiniz. Unutmayın her gün bir başlangıçtır ve bugün ertelemek zorunda değilsiniz. Yazımızın devamında erteleme davranışınızın olası sebeplerini anladıktan sonra bu durumdan kurtulmanın yolları üzerinde duracağız.
Ertelemeden Kurtulmanın Yolları
Olumsuz sonuçları ile sürekli yeniden karşınıza çıkan erteleme davranışından kurtulmanın yolları için aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz:
- En kolayından başlamak: Erteleme sorununun kökeninde zaten başlayamama davranışı yatar. Bu yüzden sizin amacınız en zor görev ya da yükümlülükleri atlatmak değil, en pratik işleri tamamlayarak süreci ilerletmek olmalıdır.
- Büyük işleri parçalara bölmek: Erteleme üzerinde hakimiyet kurmanızı kolaylaştıracak davranışların başında büyük ve zor görünen işleri parçalara bölme prensibi gelir. Eğer yapmanız gereken bir iş size bunaltıcı ve yoğun geliyorsa erteleme davranışına daha yatkın olursunuz. Bu durumun önüne geçmek için işi, küçük görevler haline dönüştürmek faydalı ve çok daha eğlenceli olacaktır.
- Ayrıntılarda boğulmamak ve genele odaklanmak: Bazen sorumlulukların yığılı olduğu bir hayatla öylesine boğuşuruz ki genel resme bakmak aklımıza dahi gelmez. Fakat bir konuyu çözümlemenin temel yöntemlerinin başında bakış açısını değiştirme davranışı yatar. Bu nedenle ertelediğiniz işleri yolunuza çıkan engeller olarak değil, amacınıza giden ufak görevler olarak düşünmek yararlı olacaktır.
- Dikkat dağıtıcı etkenlerin önüne geçmek: Eğer odaklanmakta zorluk çeken biriyseniz yaptığınız işin daha uzun sürelere yayılması ve sıkılarak ertelemeye eğilim göstermeniz olasıdır. Bunun için mevcut işinize başlamadan hemen önce etrafınızda dikkat dağıtıcı olarak gördüğünüz ne varsa ortadan kaldırmanız çok etkili bir uygulamadır.
Sonuç
Erteleme, vaktinde tamamlanması gereken işlerin geçerli bir neden olmadan ileri tarihe ötelenmesidir. Aslında çok yönlü bir kavrama işaret eden erteleme davranışı, kökeninde farklı psikolojik tetikleyiciler barındırır. Bu nedenle ertelemeyi yalnızca tembellik gibi süreçlerle bağdaştırmak doğru bir yaklaşım değildir.
Neden ertelediğinizi tam olarak anladığınız takdirde süreci kolaylaştırmak mümkün olacaktır. Eğer ertelemenizin temelinde yapan sebepleri netleştirmek istiyor ya da tek başınıza uyguladığınız yöntemler yeterli olmuyorsa bir uzman yardımı alabilirsiniz.
HiDoctor online terapi hizmeti ile erteleme döngüsünü kırmanız için destek sunar. HiDoctor ile dilediğiniz gün ve saatte, evinizin konforunda online psikolog desteği alabilir, erteleme davranışınızdan geç kalmadan kurtulabilirsiniz.
Yorum yok