
07 Kas Fobi Nedir? Talassofobiden Sosyal Fobiye Merak Ettiğiniz Tüm Detaylar
Fobiler, günlük yaşamımızı ciddi oranda etkileyen unsurlar olarak kendini gösterir. Çok farklı neden ve göstergelere bağlanabilecek fobiler kendini değişik şekillerde belli eder. Fobi çeşitleri var olan korkunun dışa vurum şeklidir.
Herkeste farklı gelişebilecek ve önlem alınması mümkün olan fobilerle ilgili merak ettiğiniz tüm detaylara bu yazımızda ulaşabilirsiniz.
Fobi Nedir?
Fobi, gündelik korkularımızdan farklı bir kavrama işaret eder. Psikolojik olarak tedaviye ihtiyaç duyulabilen ve hastalık seviyesindeki güçlü korkular fobi olarak ifade edilebilir. Bireyin belli durum ya da nesneler karşısında duyduğu gerçek dışı ve aşırı korkuların varlığı akla fobi şüphesini getirebilir.
Her Korku Fobi Midir?
Her korku duygusunu fobiyle karıştırmamak gerekir. Korku, insan vücudunda doğal olarak gelişen ve belli bir tehdidin algılandığı ortamlarda meydana çıkan bir duygudur. Belirli durumlarda faydalı bir etken olarak karşımıza çıkan korkular, belli bir aşamaya kadar normal kabul edilir ve fobi olarak adlandırılmaz. Fobilerde korkunun kaynağı gerçeküstü bir hal almıştır.
Fobiniz Olduğunu Nasıl Anlarsınız?
Herhangi bir durum ya da unsur karşısında ciddi boyutta korku yaşıyorsunuz ve bunun fobi olup olmadığını anlamak istiyorsunuz. Bu durumda fobinin doğal korkulardan ayırt edilebilecek bazı semptomlarını örnek göstermek mümkündür.
Yaşadığınız korkunun fobi olabileceğine dair bazı işaretler:
- Çarpıntı ve nefes darlığı
- Mide bulantısı
- Ani tansiyon düşüklüğü
- Bayılma
- Titreme
- Terleme
- Bunalım
- Yüzde kızarma ve yanma duygusu
- Sinir krizi
- Şok
- Bulanık görme ve ağız kuruluğu
Hayvan Fobileri
Hayvanlara karşı gelişen aşırı korku ve endişe durumu hayvan fobisi olarak ifade edilebilir. Bu fobi tek bir hayvana karşı gelişebileceği gibi birden fazla hayvana yönelik de olabilir.
Yaygın görülen bazı hayvan fobileri şu şekildedir:
- Köpek fobisi
- Yılan fobisi
- Fare fobisi
- Kedi fobisi
- Güvercin fobisi
- Böcek fobisi
Durumsal Fobiler
Durumsal fobiler, fobi çeşitleri arasında gösterilen bir başka rahatsızlıktır. Herkeste farklı şekilde kendini gösterebilen fobiler; bazı insanlarda durumlara bağlı olarak gelişir. Başta kapalı alanda kalma gibi korkularla tetiklenen ve farklı kaygıların bulunduğu bazı durumsal fobiler şu şekildedir:
- Asansör fobisi başta olmak üzere kapalı alanda kalmaya dair korkuları içeren fobiler
- Otomobil, toplu taşıma ya da uçak gibi farklı araçlarla yolculuk yapma kaygısıyla gelişen fobiler
- Köprü ya da tünelden geçmek gibi diğer bazı durumsal korkular
Doğal Çevre Fobileri
Doğal çevre fobileri, doğal fobiler olarak da bilinir. Genellikle doğaya bağlı olarak gelişen değişimlerden duyulan yoğun korku halidir ve ciddi boyutlarda seyredebilir. Çok sayıda farklı fobi türlerinden birisi olarak öne çıkan doğal çevre fobileri en çok aşağıdaki türlerle kendini gösterir:
- Su korkusu
- Fırtına korkusu
- Yükseklik korkusu
Talassofobi
Talassofobi, deniz korkusu anlamına gelir ve klinik bir fobi türü olarak değerlendirilir. Oldukça ilginç korku türlerinden birisi olan talassofobiye dair farklı yaklaşımlar mevcuttur.
Araştırmalar neticesinde bu korkuya neden olan net kaynaklar henüz belirlenmemiş olsa da deniz korkusunun gündelik yaşamı da etkileyebilecek boyutta olumsuz sonuçlarından söz edilebilir.
Okyanus korkusu olarak da bilinen talassofobi sadece derin su kütlelerinden korkmayı değil, onu hatırlatan pek çok etkene karşı duyulan korkuyu da beraberinde getirir. Örneğin okyanus fotoğrafı görmek, derin suların konu alındığı filmler izlemek gibi belirli tetikleyiciler talassofobisi olan bireyleri negatif etkilemektedir.
Toplumda çok sık görülen bir fobi olmamakla birlikte talassofobinin kişinin yaşamını tehdit edebilecek boyutlara sahip olduğu bilinmektedir. Talassofobinin ortaya çıkış sebebi tam olarak anlaşılamasa da bazı çevresel ve genetik etkenlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca boğulma gibi travmatik olaylar da bu korkunun gelişimine sebep olabilir.
Sosyal Fobi
Elbette her fobi türü destek alınması ve çözümlenmesi gereken bir soruna işaret eder. Bununla birlikte bazı fobi çeşitleri insanın gündelik yaşamını etkileme kapasitesi açısından daha acil yardım alınmasını zorunlu kılabilir. Bunlardan birisi olan sosyal fobi; fobi çeşitleri arasında gösterilen bir alt türdür.
Özellikle kişinin günlük yaşamını ve sosyalleşmesini ciddi anlamda etkilediği için profesyonel desteğe ihtiyaç duyulan önemli bir konudur. Bazı durumlarda sosyal fobi ve diğer psikolojik süreçleri birbirinden ayırt etmesi zor olabilir. Bu durumda profesyonel yardım süreci büyük rol oynar.
Normal şartlar altında bazı sosyal gelişmeler sırasında kişilerin belli bir düzeye kadar gerginlik yaşaması olağandır. Örneğin iş başvurusuna gitmek, yeni tanışılan birisiyle görüşmek ya da sunum yapmak gibi. Ancak sosyal fobiyi yaşayan kişi bu gerginliği çok ciddi boyutlarda hissederek aşırı bir kaygı yaşayabilir.
Sonuç Olarak;
Fobi, hayatımızda belli tehditler oluştuğunda doğal bir tepki olarak ortaya çıkan korkularımızdan farklıdır ve destek alınması gereken bir sorundur. Her ne kadar yoğun kaygı ve korku ile ortak özelliklere işaret etse de çok çeşitli fobi türlerinden söz etmek gerekir. Her bir fobi türünün kendine özgü ortaya çıkış sebebi ve tedavi süreci olabileceği için doğru tanı koymak önemlidir.
Fobiler psikolojik destek eşliğinde aşılabilecek sorunlardır ve bu şekilde yoğun şekilde hissettiğiniz korkuların varlığı fobiye işaret ediyor olabilir. Eğer fobi yaşadığınızı düşünüyor ya da şüphe ediyorsanız rahatlıkla bir terapi desteğine başvurabilirsiniz. HiDoctor alanında yetkin ve donanımlı online psikologlar eşliğinde fobi süreçlerinde destek sağlar. Hemen HiDoctor’dan online psikolog randevunuzu oluşturabilirsiniz.
Yorum yok