Fobi (Korku) Nedir? Nasıl Yenilir?

Fobi, kısaca belirli bir şeye duyulan aşırı ve rasyonel olmayan korku anlamına gelir. Korku, belli bir olaya, objeye ya da yere karşı olabilir. Anksiyetenin aksine fobide korku belirli bir şeye karşı olur. Fobilerin etkileri geniş bir spektrumda olsa da, kişileri günlük hayatlarında tamamen olumsuz yönde etkileyebilir. Kişiler genellikle korkularının mantıksız olduğunu bilirler fakat korkmaktan kendilerini alamazlar. Korktukları durumla yada obje ile karşı karşıya kaldıklarında, panik atak belirtileri gösterirler. (kısa ve kesik nefes, kalbin hızlı atması, baş dönmesi, titreme, mide bulantısı ağır kuruluğu…) Fobiler, davranış terapileri ile tedavi edilebilir ve tamamen ortadan kalkabilir. Gerekli durumlarda ilaç ve terapi beraber yürütülebilir. Online terapiye uygun bir tedavi yöntemi ile de üstesinden gelinebilir. Eğer fobiniz hayatınızı olumsuz yönde etkiliyorsa, vakit kaybetmeden destek almaya başlayın.

---

Fobi, çeşitli tehlikelere karşı verilen duygu içerikli tepkilerdir. Herhangi bir durum karşısında oluşan korkunun bireylerin günlük yaşamı olumsuz etkilediği durumlar fobi olarak adlandırılır. Pek çok kişide sıklıkla rastlanan fobiler çeşitli kaygı bozuklukları olarak kendini gösterir.

Fobi, mevcut tehdide normale oranla daha yüksek boyutta verilen rasyonel ve abartılı korku tepkisidir. Genel olarak erken yetişkinlik, gençlik ve çocukluk dönemlerinde ayrıca yoğun olarak gerçekleşen stres altında oluşan tepkilerdir. Elbette bu süreç kişiye göre değişiklik gösterebilir. Kimi zaman fobiler ailedeki diğer kişilerden öğrenme yoluyla da edinilebilir.

Fobi (Korku) Çeşitleri Nelerdir?

Fobi çeşitleri o kadar yaygındır ki tamamını bir yazıda ele almak mümkün değildir. Ancak net bir tanımlama yapabilmek için iki çeşit fobi kategorisinden söz etmek mümkündür. Bunlardan birincisi özgül fobiler olarak isimlendirilirken diğeri karmaşık fobiler olarak bilinir.

Özgül fobiler canlılar ya da cansızlara yönelik duyulan aşırı korku durumudur. Özgül fobilere örnek olarak hayvan fobileri, akrofobi, astrafobi, hematofobi ve klostrofobi verilebilir.

Karmaşık fobiler ise kaygı ve korkunun birden fazla nesneye yönelik olduğu durumları tarif eder ve bireylerin günlük yaşama adapte olmalarını zorlaştırır. Karmaşık fobinin en yaygın çeşitleri arasında sosyal fobi ve agorafobi yer alır.

Sosyal Fobi (Korku) Belirtileri Nelerdir?

Sosyal fobi belirtileri hem davranış olarak hem de fiziksel belirtiler şeklinde kendini gösterebilir. Öncelikle yaygın sosyal durum ve ortamlardan kaçınma davranışı sosyal fobinin karakteristik belirtilerinden birisidir.

Sosyal fobilerin fiziksel belirtileri arasında;

• Mide bulantısı
• Terleme
• Yüz kızarması
• Nefes güçlüğü
• Kalp atışında hızlanma
• Baş dönmesi
• Bayılma
• Yutkunma güçlüğü
• Soğuk terleme
• Titreme yer alır.

Sosyal Fobi (Korku) Atakları Nasıl Olur?

Fobi türleri içinde yaygın görülenlerden biri olan sosyal fobi atakları; diğer insanlarla etkileşim içerisinde iken meydana gelen yoğun kaygı bozukluğunu ifade eder. Genellikle diğer insanlar içinde küçük düşme ve olumsuz değerlendirilme korkusundan meydana gelir.

Sosyal fobi genellikle yukarıda sayılan fiziksel belirtilerin ani şekilde ortaya çıkması ile karakterizedir. Yeni bir ortama girildiğinde yaşanan endişe ve kaygı hali, çarpıntı ve kendini ifade etme biçiminde sıkıntı oluşması sosyal fobi ataklarının göstergesi olabilir.

Online Fobi (Korku) Tedavisi Öncesi Nasıl Hazırlanılmalı?

Online fobi tedavisi öncesinde uzmanla kısa bir görüşme yapılarak takip edilmesi gereken süreçler sorulabilir. Bununla birlikte özel bir öneri sunulmadıkça ilk etapta hazırlık gerekmez. Kişiler bilgi sahibi olmak açısından tedavi sürecinin nasıl işlediğine dair bir ön bilgi edinebilir ya da ilk terapide bunu uzman kişiden rahatlıkla öğrenebilir. Bireyin kendini rahat hissetmesi ve kaygı düzeyini mümkün olduğunca düşük tutarak terapiye yönelmesi sürecin olumlu sonuçlarını artıracaktır.

Online Fobi (Korku) Tedavisi Amaçları Nelerdir?

Online fobi tedavisi gerçekleştirilirken temel amaç; tıpkı yüz yüze yapılan tedavi ve terapilerde olduğu gibi fobi durumunun kaynağını anlayarak sorunu ortadan kaldırmaya yönelik adımlar izlemektir. Bu açıdan çevrim içi ve yüz yüze gerçekleştirilen tedavi yöntemleri arasında belirgin bir farklılık yoktur ve genellikle aynı yöntemler izlenir. Ancak uygulanacak teknikler bireyin fobi yaşadığı duruma ve kişisel özelliklerine göre farklılık gösterebilir.

Fobi (Korku) Tedavisi Teknikleri Nelerdir?

Sosyal fobi başta olmak üzere pek çok farklı tür fobiden söz etmek mümkündür ve tedavi yöntemleri duruma bağlı olarak şekillenir. Bir çeşit kaygı bozukluğu olan fobilerin, psikolojik destek süreçlerini içeren psikoterapi teknikleri ve ilaç tedavisi olarak temel 2 yöntemi bulunur. Bunun yanı sıra tıbbi süreçleri destekleyici olarak duyarsızlaşma tedavisi, maruz bırakma tedavisi ve bilişsel davranışçı tedavi türleri sıklıkla tercih edilir.

Rahatlama ve psikoterapi teknikleri ile olumsuz düşünce kalıplarının önüne geçmek amaçlanır. İlaç tedavisi psikiyatri alanında tanı konulmasının ardından gerek duyulduğu takdirde başlatılır. Her tanı durumunda ilaç tedavisi zorunlu değildir. Duyarsızlaştırma tedavisi fizyolojik temele sahip izole edilmiş anıların işlenmesine olanak tanır ve beynin bu yarım kalmış işlemi tamamlamasını amaçlar.

Fobi tedavisi teknikleri arasında yer alan maruz bırakma tedavisi hastanın korkuyu tetikleyen durumlara maruz bırakılması işlemidir. Bu sayede yüzleşme amaçlanır ve çözümleme aşamasına geçilir. Bilişsel davranışçı tedavi yöntemleri oldukça çeşitlidir ve sorunların kaynağı üzerinde çalışarak kişisel beceriler kazandırılmasını hedefler.

Fobi (Korku) Tedavisi Ayırıcı Özellikleri Nelerdir?

Fobi tedavisi tamamen özgün durumlardan kaynaklı olarak çözüme gidilmesi gereken süreçleri içerir. Dolayısıyla kişiye özel bir yapıya sahiptir ve şiddetli korkulara yönelik yardım süreçlerini içermesi ile diğer tedavi yöntemlerinden ayrılır.
Fobi tedavisinin ayırıcı özelliklerini değerlendirmek için öncelikle korkuların fobi boyutunda olup olmadığının tespiti önemlidir. Ayrıca psikoterapi süreçlerine ek olarak farmakoterapi yöntemlerinden yararlanılması terapi sürecinde ayırıcı bir özellik olarak öne çıkar.

Fobiler davranışsal ya da psikanalitik etkenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Öncelikle mevcut sınıflandırmalara göre rahatsızlığın boyutu değerlendirilir ve her bir fobi için uygun fobi tedavi teknikleri uygulanır. Bu tekniklerin tümü fobi tedavisine özel uygulamalar olarak öne çıkar.

Fobi (Korku) Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Fobi örnekleri incelendiğinde çok çeşitli türlerden söz etmek mümkündür ve bunların hepsi de kendi içinde farklı tedavi yollarına tabi tutulur. Fobi tedavisine başlamadan önce mevcut rahatsızlığın başka psikolojik süreçlerden ayırt edilmesi için genelde DSM-5 sınıflandırması kullanılır ve bu belirlemelere göre tanı konulur.

Kısa süreli gerçekçi korkular ile fobi birbirinden farklı durumlardır ve tedavinin başlangıcı her zaman tanı ile gerçekleşir. Ardından kişiye özel tedavi süreci başlatılır ve özgül tedavilerde genel olarak “karşıya bırakma” ve “hipnoz” gibi teknikler kullanılır. Bununla birlikte neredeyse tüm fobi tedavilerinde uygulanan; davranış terapisi, içgörü yönelimli psikoterapi yöntemleri, destekleyici terapi, aile terapisi ve sanal terapi yöntemleri uygun koşullarda danışanla paylaşılır.

Fobi (Korku) Tedavisi Avantajları & Faydaları Nelerdir?

Fobi tedavisi sırasında gerçekleşen ve hedeflenen en büyük fayda korkunun kaynağına inerek fobinin ortadan kaldırılmasıdır. Bu sayede hastalık kaynaklı olarak meydana gelen belirtiler ve kişinin gündelik yaşamını sekteye uğratan sorunlar da ortadan kalkar.

Başarılı olan fobi tedavisi bireylerin kendinden emin ve öz güvenli halini korumayı hedeflemek ile beraber kendiliğinden iyileşme ihtimali düşük olan fobilerin çözümünde etkin rol oynar ve yüksek oranda iyileşme için zemin hazırlar. Ayrıca ilerlediği takdirde yerleşik davranış ve tutum haline gelme olasılığı yüksek olan fobilerin erken çözümü, bireylerin doyumlu bir hayat sürmesine ve bulunduğu ana odaklanmasına yardımcı olur.

İlerleyen fobiler, kişilerin korku ve panik durumu nedeniyle içinde bulunulan zamana odaklanması konusunda sorunlara ve genel olarak yaşam kalitesinin düşmesine neden olur. Fobi tedavisinin avantajları arasında yer alan bir başka özellik de fobilerin iyileştirilmesi ile buna bağlı gelişen diğer bazı psikolojik kaygı durumlarında ilerleme katedilmesidir.

Sosyal Fobi (Korku) Nasıl Yenilir?

Sosyal fobi yenme egzersizleri ve sosyal fobi ilaçları gibi destekleyici unsurlar uzman hekim tarafından önerilebilir. Bunun yanı sıra sosyal fobiyi yenmek için kişinin kendi çabası ve bakış açısını değiştirmesi de fayda sağlar.

Örnek olarak sosyal fobinin kaynağında yer alan onaylanmama ya da rencide olma korkusu farklı şekillerde ele alınarak bulunan ortamda rahatlama amaçlanabilir. Kişi, yanında iyi hissettiği başka kişilerle sosyal ortamlara karışabilir. Hayata farklı bir pencereden bakmak ve kendini sosyal ortamlardan izole etmemek, sosyal fobi tedavisi açısından destekleyici unsurlar arasında gösterilebilir.

Online Fobi (Korku) Tedavisi Sonrası Ne Yapmalıyım?

Online gerçekleştirilen tedavilerde tıpkı yüz yüze yöntemlerde olduğu gibi kişiler uzman eşliğinde belli sonuçlara ulaşır ve bu sonuçları günlük yaşamlarına uyguladıkları takdirde fobilerin aşılması noktasında destek alırlar. Online sunulan fobi tedavisi sonrasında kişinin sorunun kaynağının farkında olmasıyla çözüme odaklanmak daha kolay hale gelir.

Ağır sosyal fobi ve diğer tüm çeşitleri hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak ve tedaviye hemen başlamak için HiDoctor’daki online psikologlardan destek alabilirsiniz. Gerek sosyal fobi testi gibi süreçlere katılmak gerekse farklı korku durumlarının çözümüne yönelmek online sunulan psikolog hizmeti ile sağlanır.

HiDoctor online psikolog hizmetiyle alanında uzman ve profesyonel psikologlar arasından seçim yapıp ev konforunda tedavi seanslarına katılmak mümkündür. Merak ettiğiniz tüm konular ve önemli kaygı bozukluğu türlerinden biri olan fobi ile ilgili öğrenmek istediğiniz ayrıntılar için HiDoctor uzmanlarına danışabilir ve günlük yaşamı olumsuz etkileyen fobilerin kaynağı ve tedavisi için hemen terapi almaya başlayabilirsiniz.